Trong buổi tiếp kiến chung sáng nay 02/10/2013 tại quãng trường thánh Phêrô, Đức thánh cha Phanxicô tiếp tục loạt bài giáo lý về Kinh Tin Kính, dựa trên đề tài Giáo hội thánh thiện. Giáo hội thánh thiện không phải do những công trạng của chúng ta, nhưng nhờ bởi Thiên Chúa là Đấng Thánh. Và Giáo hội thánh thiện không chối bỏ những người tội lỗi, không chối bỏ chúng ta.
Anh chị em thân mến!
Trong kinh “Tin kính” sau khi đã tuyên xưng : “Tôi tin Giáo hội duy nhất”, chúng ta thêm vào tính từ “thánh thiện”; tức là chúng ta khẳng định về sự thánh thiện của Giáo hội, và đây là một đặc tính đã được trình bày ngay từ đầu trong ý thức của các kitô hữu tiên khởi, được gọi cách đơn giản là “các thánh” (Cv 9,13.32.41; Rm 8,27; 1 Cor 6,1), vì họ chắc chắn rằng đó là hành động của Thiên Chúa, Chúa Thánh Thần thánh hóa Giáo hội.
Nhưng ý nghĩa Giáo hội thánh thiện là gì, nếu chúng ta nhìn vào lịch sử Giáo hội, trong hành trình dài hàng thế kỷ, đã có rất nhiều khó khăn, nhiều vấn đề, có những lúc đen tối? Làm sao có thể thánh thiện khi Giáo hội là những con người, là những tội nhân? Những người nam, người nữ, các linh mục, các nữ tu, các giám mục, các hồng y, giáo hoàng tội lỗi. Tất cả đều tội lỗi. Như vậy làm sao Giáo hội có thể thánh thiện được?.
1. Để trả lời cho câu hỏi trên tôi muốn đưa ra chỉ dẫn từ một đoạn trong thư Thánh Phaolô gửi cho các tín hữu Êphêsô. Lấy ví dụ về các mối quan hệ gia đình, Thánh Tông đồ khẳng định rằng : “Chúa Kitô đã yêu mến Giáo hội, Người đã hiến dâng chính mình cho Giáo hội, để đem lại cho Giáo hội sự thánh thiện” (x. Eph 5,25-26). Chúa Kitô đã yêu mến Giáo hội, dâng trọn vẹn thân mình trên thập giá. Đó là ý nghĩa của Giáo hội thánh thiện bởi vì phát xuất từ Thiên Chúa là Đấng Thánh, là Đấng trung tín và không bỏ mặc Giáo hội cho quyền lực sự chết và sự dữ (x. Mt 16,18). Giáo hội thánh thiện vì Chúa Giêsu Kitô, Đấng Thánh của Thiên Chúa (x. Mc 1,24), đã kết hiệp một cách bất khả phân ly với Giáo hội (x. Mt 28, 20); Giáo hội thánh thiện vì được Chúa Thánh Thần hướng dẫn và thanh tẩy, biến đổi, canh tân. Giáo hội thánh thiện không phải do những công trạng của chúng ta, nhưng nhờ Thiên Chúa đem lại cho Giáo hội sự thánh thiện, là hoa trái của Chúa thánh Thần và các ơn sủng của Người. Không phải chúng ta làm cho Giáo hội thánh thiện, nhưng là Thiên Chúa, Chúa Thánh Thần, trong tình yêu đã làm cho Giáo hội thánh thiện.
2. Có thể anh chị em nói với tôi rằng : Nhưng Giáo hội đã được hình thành từ những tội nhân, chúng con thấy điều đó mỗi ngày. Thật sự là vậy : Chúng ta là Giáo hội của những tội nhân; chúng ta, những người tội lỗi được mời gọi để cho mình được Thiên Chúa biến đổi, canh tân và thánh hóa. Trong lịch sử đã từng có một vài người bị cám dỗ đi đến khẳng định rằng : Giáo hội chỉ là Giáo hội của những người tinh tuyền, của những người gắn kết một cách hoàn toàn, còn những người khác bị gạt ra ngoài. Như vậy không đúng! Đó là “tà thuyết”! Giáo hội thánh thiện, không chối bỏ những kẻ có tội; không chối bỏ tất cả chúng ta; không chối bỏ để kêu gọi tất cả chúng ta, đón nhận tất cả chúng ta, cũng như mở ra cho những người xa cách nhất. Giáo hội mời gọi tất cả mọi người hãy để cho mình được bao bọc bởi lòng thương xót, tình âu yếm và tha thứ của Chúa Cha, Đấng tặng ban cho tất cả mọi người khả năng gặp gỡ Ngài, khả năng theo đuổi sự thánh thiện. Nhưng! Thưa Cha, con là kẻ tội lỗi, con có nhiều tội trọng, làm sao con có thể cảm nhận được con là một phần của Giáo hội?”. Anh chị em thân mến, đây chính là điều Thiên Chúa mong muốn; bạn hãy nói với Chúa rằng : “Lạy Chúa con đây, với những tội lỗi của con”. Có ai trong anh chị em ở đây không có tội? Có ai không? Không có ai không có! Tất cả chúng ta đều mang lấy tội lỗi của mình. Nhưng Thiên Chúa muốn nghe chúng ta nói với Người : “Xin tha thứ cho con, xin giúp con tiến bước, xin biến đổi trái tim con!”. Thiên Chúa có thể biến đổi con tim. Trong Giáo hội, Thiên Chúa mà chúng ta gặp gỡ không phải là một thẩm phán tàn nhẫn, nhưng là người Cha của dụ ngôn Tin mừng. Có thể bạn giống như người con đã bỏ nhà, đã chạm đáy của việc xa rời Thiên Chúa. Khi bạn mạnh dạn nói : Con muốn trở về nhà, bạn sẽ thấy cánh cửa rộng mở, Thiên Chúa đến gặp bạn vì Người luôn đợi bạn. Thiên Chúa luôn đợi bạn, ôm hôn bạn và mở tiệc ăn mừng. Thiên Chúa là như vậy, đó là sự dịu hiền của Cha chúng ta trên trời. Thiên Chúa muốn chúng ta là một phần của Giáo hội, biết mở rộng vòng tay để đón lấy tất cả. Giáo hội không phải là ngôi nhà của một số ít người, nhưng là ngôi nhà cho tất cả, nơi đó tất cả mọi người có thể được đổi mới, được biến đổi, được thánh hiến nhờ tình yêu của Giáo hội, những người mạnh nhất và những người yếu đuối nhất, các tội nhân, những người vô cảm, những người cảm thấy nản lòng và lầm lạc. Giáo hội hiến tặng cho tất cả mọi người khả năng theo đuổi con đường nên thánh, đó là con đường của người kitô hữu : đưa chúng ta đến gặp gỡ Chúa Giêsu Kitô trong các Bí tích, đặc biệt trong việc xưng tội và trong bí tích Thánh Thể; chuyển thông Lời Chúa cho chúng ta, làm cho chúng ta sống trong đức ái, trong tình yêu của Thiên Chúa hướng đến tất cả mọi người. Giờ đây chúng ta hãy tự hỏi : Chúng ta có để cho mình được thánh hiến không? Chúng ta là Giáo hội có mời gọi và đón nhận các tội nhân với vòng tay rộng mở, trao ban sự can đảm, niềm hy vọng hay chúng ta là một Giáo hội tự khép kín? Chúng ta là Giáo hội, nơi Giáo hội chúng ta có sống tình yêu của Thiên Chúa, có để ý đến tha nhân, có cầu nguyện cho sự hiệp nhất đối với tha nhân không?
3. Câu hỏi cuối cùng : Tôi có thể làm gì khi tôi cảm thấy yếu đuối, mỏng giòn, tội lỗi? Thiên Chúa nói với bạn : Đừng sợ nên thánh, đừng sợ hướng lên cao, đừng sợ để cho bạn được yêu thương và thanh tẩy từ Thiên Chúa, đừng sợ để cho Chúa Thánh Thần hướng dẫn bạn. Hãy để cho sự thánh thiện của Thiên Chúa lây truyền nơi chúng ta. Mỗi người kitô hữu được kêu gọi nên thánh (x. LG 39-42), và nhất là sự thánh thiện không hệ tại ở chỗ làm những chuyện phi thường, nhưng để cho Thiên Chúa hành động. Đó là cuộc gặp gỡ của giữa sự yếu đuối của chúng ta với sức mạnh của ân sủng Thiên Chúa, đó là biết tín thác vào hành động của Người, điều đó cho phép chúng ta sống trong đức ái, cho phép chúng ta thực hiện tất cả với niềm vui và khiêm tốn, để làm vinh danh Thiên Chúa và phục vụ tha nhân. Có một câu nói nổi tiếng của nhà văn người Pháp Léon Bloy; trong những giây phút cuối đời ông đã viết : “Chỉ có một nỗi buồn trong cuộc sống, đó là không được nên thánh”. Chúng ta không mất hy vọng trong sự thánh thiện, chúng ta theo đuổi toàn bộ con đường này. Chúng ta có muốn nên thánh không? Thiên Chúa luôn đợi chờ tất cả chúng ta, với đôi tay rộng mở; Người đợi chúng ta để đồng hành với chúng ta trên con đường thánh thiện này. Chúng ta sống với niềm vui đức tin của mình, hãy để cho Thiên Chúa yêu thương chúng ta…. Chúng ta hãy cầu xin Chúa ơn này trong lời cầu nguyện, cho chúng ta và cho người khác nữa.
Sau khi chào thăm các tín hữu, ĐTC đã nói với những người trẻ, những người đau bệnh và những đôi vợ chồng mới cưới, trước khi kết thúc như sau : Hôm nay chúng ta cử hành lễ nhớ các Thiên Thần hộ thủ. Sự hiện diện của các Thiên thần cũng cố thêm cho mỗi người trong chúng ta. Các bạn trẻ thân mến, chắc chắn Thiên Chúa đang đồng hành với các bạn trong cuộc sống; Người nâng đỡ các con, những người đau yếu, Người xoa dịu nỗi đau hằng ngày của các con; và Người giúp đỡ các con, những đôi vợ chồng mới cưới, trong việc xây dựng gia đình dựa trên tình yêu của Thiên Chúa.
Xin Thiên Chúa chúc lành cho tất cả các bạn
Võ tá Hoàng chuyển ngữ