Dưới đây là bài giáo lý về Bí tích giải tội của Đức Thánh Cha Phanxicô trong buổi tiếp kiến chung sáng thứ tư ngày 19/02/2014 tại quãng trường thánh Phêrô.
Anh chị em thân mến
Anh chị em thân mến
Qua các Bí tích khai tâm Kitô giáo, Rửa tội, Thêm sức và Thánh thể, con người tiếp nhận cuộc sống mới trong Chúa Kitô. Tất cả chúng ta đều biết, giờ đây chúng ta mang cuộc sống này trong "những bình sành" (2 Cor 4,7), chúng ta vẫn còn bị cám dỗ, đau khổ, sự chết, và vì tội lỗi, thậm chí chúng ta có thể mất đi cuộc sống mới. Vì thế, Chúa Giêsu muốn Giáo hội tiếp tục công trình cứu độ của Người cho cả các chi thể của mình, đặc biệt với Bí tích Hòa giải và Bí tích Xức dầu bệnh nhân, các bí tích này được gộp lại dưới tên gọi "Các bí tích chữa lành". Bí tích Hòa giải là bí tích chữa lành. Khi tôi đi xưng tội là để chữa lành tôi, chữa lành linh hồn tôi, chữa lành trái tim tôi và những gì mà tôi đã làm không đúng. Hình ảnh Kinh thánh diễn tả rất tốt những điều đó, trong mối liên hệ sâu xa của nó, là sự kiện tha thứ và chữa lành người bất toại, nơi đó Chúa Giêsu mạc khải mình đồng thời như người thầy thuốc của mọi linh hồn và mọi thân xác. (x. Mc 2,1-12 // Mt 9,1-8; Lc 5,17-26).
1. Bí tích thống hối và hòa giải phát xuất trực tiếp từ mầu nhiệm Phục sinh. Vì vậy, vào chiều lễ Vượt qua Chúa hiện ra cho các môn đệ, trong nhà tiệc ly đang bị đóng kín, và sau khi chào họ "Bình an cho các con"!, Người thổi hơi trên các ông và nói : "Các con hãy nhận lấy Thánh Thần. Các con tha tội cho ai thì người ấy được tha" (Ga 20,21-23). Với bước này Người biểu lộ cho chúng ta thấy năng động sâu xa nhất được chứa đựng trong Bí tích này.
Trước hết, việc tha thứ những tội lỗi của chúng ta không phải là những gì mà chúng ta tự ban cho mình. Tôi không thể nói rằng : hãy tha thứ mọi tội lỗi cho tôi. Sự tha thứ phải được kêu xin, kêu xin nơi người khác và trong việc xưng tội chúng ta xin ơn tha thứ từ Chúa Giêsu. Tha thứ không phải là kết quả của những nỗ lực của chúng ta, nhưng là một món quà, là ơn của Chúa Thánh Thần, Đấng tưới gội trên chúng ta lòng thương xót và ơn lành, tuôn trào không ngơi nghỉ từ trái tim mở rộng của Chúa Kitô chịu đóng đinh và sống lại.
Thứ đến, điều đó nhắc chúng ta biết rằng chỉ khi chúng ta để cho mình được hòa giải trong Chúa Giêsu cùng với Chúa và với anh em mình chúng ta có thể sống trong bình an cách thực sự. Chúng ta đã cảm nhận được tất cả điều đó trong tâm hồn khi chúng ta đi xưng tội, với một gánh nặng nề trong tâm hồn, một chút buồn sầu; và khi chúng ta lãnh nhận ơn tha thứ của Chúa Giêsu chúng ta sống trong bình an, bình an trong tâm hồn một thứ bình an tuyệt diệu mà chỉ có Chúa Giêsu mới có thể ban cho.
2. Trong lịch sử, việc cử hành bí tích này đã trải qua từ hình thức công khai - vì ngay từ đầu nó được thực hiện cách công khai - đến hình thức xưng tội riêng tư, cho từng cá nhân. Điều đó không làm mất đi nguồn gốc Giáo hội, vốn đã thiết lập nên bối cảnh sống còn này. Quả thế, cộng đoàn Kitô hữu là nơi Chúa Thánh Thần hiện diện, Ngài đổi mới mọi con tim trong tình yêu của Thiên Chúa và là cho tất cả mọi người nên một trong Chúa Giêsu Kitô. Vì vậy kêu xin sự tha thứ của Thiên Chúa trong tâm trí và tâm hồn của mình vẫn chưa đủ, mà còn cần phải xưng thú một cách khiêm tốn và mạnh dạn những tội lỗi của mình cho thừa tác viên của Giáo hội. Trong khi cử hành bí tích này, linh mục không chỉ đại diện Thiên Chúa, mà còn cho tất cả cộng đoàn, nhìn nhận nơi sự yếu đuối của mỗi phần tử, lắng nghe những cảm xúc ăn năn của họ, hòa giải với họ, động viên và đồng hành với họ trên bước đường hoán cải và trưởng thành về mặt con người và Kitô hữu. Người ta có thể nói rằng : Tôi chỉ xưng tội với Chúa mà thôi. Vâng, bạn có thể nói với Chúa "xin tha cho con", và xưng những tội lỗi của mình ra, nhưng tội của chúng ta còn là chống đối anh em, chống lại Giáo hội nữa. Vì thế cần phải kêu xin sự tha thứ cho Giáo hội cho anh em mình nơi con người của linh mục. "Nhưng thưa cha, con xấu hổ quá...". Xấu hổ cũng là điều tốt, phúc cho người có một chút xấu hổ, vì biết xấu hổ là có ích. Khi một người không có sự hổ thẹn, ở đất nước tôi gọi đó là "không biết xấu hổ" , "sin verguenza": (vô liêm sỉ. Xấu hổ cũng là điều tốt, vì nó làm cho chúng ta khiêm nhường hơn. Linh mục đón nhận với tình yêu và sự dịu dàng việc xưng thú này và nhân danh Thiên Chúa mà tha thứ. Ngay cả cái nhìn nhân loại, thật tốt khi nói với anh em mình, để thổ lộ tâm tư, và kể cho linh mục nghe tất cả mọi điều, là những thứ nặng nề trong tâm hồn tôi. Và một cảm giác nhẹ nhàng khi được thổ lộ trước mặt Thiên Chúa, với Giáo hội và với anh em. Đừng sợ việc xưng tội!
Một người khi xếp hàng để xưng tội, người đó cảm nhận được tất cả mọi điều, kể cả sự hổ thẹn, nhưng sau khi kết thúc việc xưng tội người đó đi ra trong tự do, thư thái, được tha thứ, trắng trong, hạnh phúc. Đó là sự tuyệt dịu của việc xưng tội! Tôi muốn hỏi mọi người - nhưng đừng nói lớn tiếng, mỗi người tự trả lời trong tâm hồn : Anh chị em đã xưng tội lần sau cùng là khi nào? Mỗi người nghĩ lại xem... đã hai ngày, hai tuần, hai năm, hai mươi năm hay bốn mươi năm?... nếu thời gian đã qua lâu quá, đừng mất thêm ngày nào nữa, hãy đi xưng tội, linh mục sẽ là người tốt. Chúa Giêsu ở đó, và Chúa Giêsu còn tốt hơn các linh mục, Chúa Giêsu đón nhận bạn, đón nhận bạn với tất cả tình yêu. Hãy can đảm lên và hãy đi xưng tội!
Anh chị em thân mến, cử hành Bí tích Hòa giải nghĩa là được bao bọc trong vòng tay nồng hậu : đó là vòng tay xót thương vô bờ của Chúa Cha. Chúng ta hãy nhớ lại dụ ngôn rất hay về người con đã bỏ nhà ra đi với những đồng tiền thừa kế; anh ta đã phung phí hết tiền bạc, và sau khi không còn gì, anh quyết định trở về nhà, không như người con mà như người đầy tớ. Rất nhiều lỗi lầm anh ta cảm thấy trong tâm hồn và rất xấu hổ. Ngạc nhiên ở chỗ là khi bắt đầu nói đến việc xin tha thứ, người cha không để cho anh ta nói, ông đã ôm lấy anh ta, hôn anh ta và mở tiệc ăn mừng. Tôi nói cho anh chị em biết rằng : mỗi lần chúng ta xưng tội, Thiên Chúa ôm lấy chúng ta, và mở tiệc mừng! Chúng ta hãy tiến bước trên con đường này. Xin Thiên Chúa chúc lành cho anh chị em.
Tác giả bài viết: Giuse Võ Tá Hoàng chuyển ngữ