CHÚA NHẬT XV THƯỜNG
NIÊN A
Dụ ngôn người gieo giống
Mt 13,1-23
Phúc Âm: Mt 13, 1-9 {hoặc 1-23}
“Kìa, có người gieo giống đi gieo lúa”.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.
Ngày ấy, Chúa Giêsu ra khỏi nhà và đi đến ngồi ở ven bờ biển. Dân chúng tụ tập quanh Người đông đảo đến nỗi Người phải xuống thuyền mà ngồi, còn tất cả dân chúng thì đứng trên bờ. Và Người dùng dụ ngôn mà nói với họ nhiều điều. Người nói:
“Này đây, có người gieo giống đi gieo lúa. Trong khi gieo, có hạt rơi xuống vệ đường, chim trời bay đến ăn mất. Có hạt rơi xuống trên đá sỏi, chỗ có ít đất, nó liền mọc lên, vì không có nhiều đất. Khi mặt trời mọc lên, bị nắng gắt, và vì không đâm rễ sâu, nên liền khô héo. Có hạt rơi vào bụi gai, gai mọc um tùm, nên nó chết nghẹt. Có hạt rơi xuống đất tốt và sinh hoa kết quả, có hạt được một trăm, có hạt sáu mươi, có hạt ba mươi. Ai có tai thì hãy nghe”.
[Các môn đệ đến gần thưa Người rằng: “Tại sao Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ?” Người đáp lại: “Về phần các con, đã cho biết những mầu nhiệm Nước Trời, còn họ thì không cho biết. Vì ai đã có, thì ban thêm cho họ được dư dật; còn kẻ không có, thì cái họ có cũng bị lấy đi. Bởi thế, Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ: vì họ nhìn mà không thấy, lắng tai mà không nghe và không hiểu chi hết. Thế mới ứng nghiệm lời tiên tri Isaia nói về họ rằng: “Các ngươi lắng tai nghe mà chẳng hiểu, trố mắt nhìn mà chẳng thấy gì. Vì lòng dân này đã ra chai đá, họ đã bịt tai nhắm mắt lại, kẻo mắt thấy được, tai nghe được, và lòng chúng hiểu được mà hối cải, và Ta lại chữa chúng cho lành”. Phần các con, phúc cho mắt các con vì được thấy; và phúc cho tai các con vì được nghe. Quả thật, Thầy bảo các con: Nhiều vị tiên tri và nhiều đấng công chính đã ao ước trông thấy điều các con thấy, mà không được thấy; mong ước nghe điều các con nghe, mà không được nghe.
“Vậy, các con hãy nghe dụ ngôn về người gieo giống: Kẻ nào nghe lời giảng về Nước Trời mà không hiểu, thì quỷ dữ đến cướp lấy điều đã gieo trong lòng nó: đó là kẻ thuộc hạng gieo dọc đường. Hạt rơi trên đá sỏi là kẻ khi nghe lời giảng, thì tức khắc vui lòng chấp nhận, nhưng không đâm rễ sâu trong lòng nó, đó là kẻ nông nổi nhất thời, nên khi cuộc bách hại, gian nan xảy đến vì lời Chúa, thì lập tức nó vấp ngã. Hạt rơi vào bụi gai, là kẻ nghe lời giảng, nhưng lòng lo lắng việc đời, ham mê của cải, khiến lời giảng bị chết nghẹt mà không sinh hoa kết quả được. Hạt gieo trên đất tốt, là kẻ nghe lời giảng mà hiểu được, nên sinh hoa kết quả đến nỗi có hạt được một trăm, có hạt sáu mươi, có hạt ba mươi”.]
Ðó là lời Chúa.
Chúa Giêu mỗi khi muốn cho các thính giả hiểu được các giáo huấn của mình, Ngài thường trưng dẫn các dụ ngôn, những câu chuyện đơn giản, chúng chứa đựng những ý nghĩa thiêng liêng rất thâm thúy. Lời Chúa hôm nay kể về dụ ngôn người gieo giống ra đi gieo hạt giống : đang khi gieo có hạt rơi trên vệ đường, có hạt rơi trên đá sỏi, có hạt rơi vào bụi gai và có hạt rơi trên đất tốt.
Dụ ngôn này mang ý nghĩa thiêng liêng rất rõ ràng. Chúa Giêsu là người gieo hạt và hạt giống là Lời Chúa, chúng ta, con người là những mảnh đất đón nhận hạt giống ấy. Đất có thể là tốt hoặc xấu. Đôi lần đất được ví như con đường, nơi đó hạt giống không thể bén rể sâu được. Chúa Giêsu nói : "Hễ ai nghe lời rao giảng Nước Trời mà không hiểu, thì quỷ dữ đến cướp đi điều đã gieo trong lòng người ấy: đó là kẻ đã được gieo bên vệ đường" (Mt 13,19). Cũng thế, nhiều lần chúng ta có nguy cơ trở nên như con đường này. Vì lơ là và biếng nhác chúng ta không đón nhận Lời Chúa, và vì thế, không sinh hoa kết trái trong tâm hồn chúng ta : sự dữ cướp mất hạt giống tốt này và để lại cho chúng ta sự kém cỏi. Nói đúng hơn, nhiều lần chúng ta như những kẻ câm điếc đối với Lời Chúa và chúng ta không thể hiểu được Lời của Ngài. Chúng ta là những kẻ cấm điếc bởi vì chúng ta lơ đễnh và bị sự ồn ào bên ngoài của thế gian này bao vây và lôi kéo chúng ta.
Khi Thiên Chúa nói, con người phải lắng nghe và thực hành như thái độ của Samuel, đã thân thưa với Chúa cách mau mắn : "Lạy Chúa, xin hãy phán, vì tôi tớ Chúa đang lắng nghe". (1 Sm 3,10). Lắng nghe phải là thái độ đầu tiên của con người trước mặt Thiên Chúa. Lắng nghe Lời Chúa không có nghĩa chỉ là nghe một cách thụ động, nhưng trước hết phải suy niệm Lời Chúa trong tâm hồn mình và đem ra thực hành. Tóm lại, Lời Chúa phải đi vào trong tâm trí của chúng ta và sau đó đi từ trái tim đến cuộc sống thực tế mỗi ngày. Đó là tiến trình của việc suy niệm, nhằm mục đích làm cho Lời Chúa đi vào trong cuộc sống của chúng ta. Suy niệm Lời Chúa không phải là nằm ì với thuyết duy lý trống rỗng và tình cảm khô khan, nhưng phải mang lại hoa trái đích thực mà Chúa Giêsu muốn nơi chúng ta.
Có hạt rơi trên đá sỏi. Chúa Giêsu giải thích cho các môn đệ biết, đá sỏi biểu trưng cho tất cả những người lắng nghe Lời Chúa, vui mừng đón nhận, nhưng bất chợt xảy ra cho họ một vài khó khăn, thử thách tức thì họ bỏ đi mọi ý định của mình. Có biết bao nhiêu người trong chúng ta đã khởi đầu cuộc sống kitô hữu với lòng yêu mến và nhiệt thành, chăm chú cầu nguyện, thế nhưng Lời Chúa đã không bén rễ sâu trong họ, họ thật sự nản lòng bởi những khó khăn! Khởi đầu lúc nào cũng dễ dàng, nhưng bền chí thật khó khăn. Trong trường hợp này, người lắng nghe Lời Chúa cho thấy rằng họ chỉ được linh hoạt bằng tình cảm : miễn là mọi việc suôn sẻ, để rồi cao hứng nói rằng họ muốn phục vụ cho Thiên Chúa, xây dựng điều thiện hảo, nhưng khi trên đường đi gặp phải những khó khăn, họ từ bỏ lòng nhiệt thành dấn thân đó rồi quay trở lại với cuộc sống ban đầu.
"Có những hạt rơi vào bụi gai, gai mọc lên làm nó chết nghẹt." Thửa đất đầy gai mọc lên tượng trưng cho tất cả những người lắng nghe Lời Chúa, "nhưng nỗi lo lắng sự đời, và bả vinh hoa phú quý bóp nghẹt, khiến Lời không sinh hoa kết quả gì." (Mt 13,22). Những cái gai này ngăn cản người tín hữu sản sinh ra hoa trái của đời sống thánh thiện. Vinh hoa của thế gian này thường gây hại cho sự sống đời đời của con người. Chúng ta sử dụng những cái tốt đẹp của thế gian này và đừng để cho nó thống trị chúng ta. Vinh quang đích thực của chúng ta ở nơi Thiên Chúa, là tình yêu của Thiên Chúa.
"Có những hạt lại rơi nhằm đất tốt, nên sinh hoa kết quả: hạt được gấp trăm...". Chúng ta cũng sẽ là thửa đất tốt, là người biết lắng nghe Lời Chúa, bằng cách giải phóng khỏi tâm hồn và tâm trí mình những viên đá cản đường, những cái gai của lo lắng thường ngày. Lúc ấy sẽ được thực hiện trong đời sống chúng ta những lời mà chúng ta đã nghe trong bài đọc I hôm nay : Cũng như mưa với tuyết sa xuống từ trời không trở về trời nếu chưa thấm xuống đất, chưa làm cho đất phì nhiêu và đâm chồi nẩy lộc, cho kẻ gieo có hạt giống, cho người đói có bánh ăn, thì lời Ta cũng vậy, một khi xuất phát từ miệng Ta, sẽ không trở về với Ta nếu chưa đạt kết quả, chưa thực hiện ý muốn của Ta, chưa chu toàn sứ mạng Ta giao phó" (Is 55, 10-11). Hiệu quả mà Lời Chúa sẽ thực hiện trong chúng ta sẽ được chín mùi những hoa trái thánh thiện. Chúng ta chỉ thực sự là những người lắng nghe Lời Chúa, nếu chúng ta để cho sự biến đổi này thực hiện trong đời sống mình.
Để giải phóng đá sỏi và gai góc đang hiện diện trong tâm hồn chúng ta, cần phải suy niệm Lời Chúa thường xuyên. Và để có thể suy niệm tốt, chúng ta có thể thực hành theo những bước sau :
- Đọc Lời Chúa mỗi ngày cách cẩn thận, hoặc đọc vài trang sách thiêng liêng, gối đầu giường.
- Nắm bắt những lời đánh động tâm hồn từ những trang sách ấy, rồi xem thử Thiên Chúa muốn nói với chúng ta điều gì qua những đánh động và suy tư.
- Tâm sự với Chúa, bằng cách cầu nguyện và phó thác.
- Cuối cùng, đem những hoa quả rút ra từ suy nguyện vào cuộc sống.
Làm được như thế mỗi ngày, không cần lâu, 15 hoặc 20 phút, chúng ta cũng có thể đổi mới và định hướng cho tâm hồn chúng ta, và Lời Chúa có cơ hội được phát triển "hạt được gấp trăm, hạt được sáu mươi, hạt được ba mươi".
G. Võ Tá Hoàng