Bài chia sẻ của Đức Thánh cha Phanxicô tại quảng trường thánh Phêrô sáng Chúa nhật 16/2/2020
Anh chị em thân mến,
Tin mừng hôm nay (x . Mt.5.17-37) lấy từ bài "diễn từ trên núi" và đề cập đến chủ đề kiện toàn Lề Luật: tôi phải chu toàn Lề Luật như thế nào, làm thế nào để thực hiện nó. Chúa Giêsu muốn giúp thính giả của mình có được sự tiếp cận đúng đắn đối với các mệnh lệnh của các Giới răn được ban cho Môsê, bằng cách thúc giục họ sẵn lòng cho Chúa, Đấng giáo dục chúng ta đến sự tự do đích thực và trách nhiệm nhờ Lề Luật. Cần phải sống lề luật như một công cụ tự do. Anh chị em đừng quên điều này: hãy sống với lề luật như một công cụ tự do, nó giúp ta sống tự do hơn, giúp ta không còn sống nô lệ cho những đam mê và tội lỗi nữa.
Chúng ta hãy nghĩ về những cuộc chiến, nghĩ đến những hậu quả của chiến tranh, nghĩ đến những đứa trẻ chết vì lạnh ở Siria ngày hôm kia. Quá nhiều thảm họa, rất nhiều. Đây là hậu quả của những đam mê và người ta gây ra chiến tranh không biết chế ngự những đam mê của mình. Họ không chu toàn lề luật. Khi bạn cúi đầu trước những cám dỗ và đam mê, bạn không phải là ông chủ hay nhân vật chính của cuộc đời mình, nhưng đã trở nên bất khả quản lý cuộc đời bằng ý chí và trách nhiệm.
Bài diễn từ của Chúa Giêsu được cấu trúc theo 4 phản đề, được diễn tả bằng công thức: “Anh em đã nghe luật dạy rằng….. còn Thầy, Thầy bảo cho anh em biết”. Những phản đề này liên quan đến các tình huống của cuộc sống thường ngày: giết người, ngoại tình, ly dị và thề thốt. Chúa Giêsu không loại bỏ các mệnh lệnh liên quan đến những vấn đề này, nhưng Ngài giải thích ý nghĩa đầy đủ của chúng và hướng dẫn tinh thần cần thiết để tuân giữ lề luật. Chúa Giêsu khích lệ mọi người chuyển từ việc tuân giữ Lề luật bằng hình thức sang tuân giữ bằng thực chất, bằng cách đón nhận Lề luật vào trong tâm hồn, làm cho nó trở thành trung tâm của mọi ý hướng, mọi quyết định, mọi lời nói và cử chỉ của chúng ta. Tốt hay xấu, tất cả đều phát xuất từ trong tâm hồn.
Đón nhận Lề luật của Chúa vào trong tâm hồn là hiểu rằng, khi ta không yêu thương tha nhân, thì trong mức độ nào đó ta tự giết mình và người khác, bởi vì ghen ghét, ganh đua và chia rẽ giết chết lòng bác ái huynh đệ là nền tảng của mọi tương quan nhân vị với nhau. Và điều này áp dụng cho điều tôi đã nói về những cuộc chiến cũng như cho những lời nói nhảm, bởi vì miệng lưỡi thì giết chết.
Bằng cách đón nhận Luật Chúa trong lòng là hiểu rằng những ham muốn cần phải được hướng dẫn, bởi vì không phải tất cả những gì chúng ta mong muốn đều có thể, và thật không tốt khi không cưỡng được những cảm giác ích kỷ và chiếm hữu.
Khi ta đón nhận Luật Chúa vào lòng là hiểu rằng cần phải bỏ lối sống được thực hiện qua những lần thất hứa, chuyển từ việc cấm chửi thề đến quyết định tuyệt đối không chửi thề, bằng cách chấp nhận thái độ thật chân thành với tất cả mọi người.
Và Chúa Giêsu biết rõ rằng thật không dễ để sống những Giới răn theo cách tổng thể như vậy. Vì thế, Chúa trao cho chúng ta sự nâng đỡ bằng tình yêu của mình: Ngài đã đến thế gian không chỉ để hoàn thành Lề luật mà còn ban cho chúng ta ơn sủng của Ngài, để chúng ta có thể thi hành ý muốn của Thiên Chúa, bằng cách yêu mến Chúa và tha nhân. Tất cả mọi thứ chúng ta có thể làm đều nhờ Ơn sủng của Chúa. Trái lại, sự thánh thiện không gì khác hơn là bảo vệ Ơn sủng này, Ơn mà Thiên Chúa đã ban cho chúng ta. Cần phải tin tưởng và phó thác vào Chúa, vào Ơn sủng nhưng không mà Chúa đã ban cho chúng ta và đón nhận ơn đó từ đôi tay mà Chúa luôn rộng ban cho chúng ta, để những cố gắng và cam kết cần thiết của chúng ta có thể được nâng đỡ từ sự trợ giúp, đầy nhân hậu và thương xót của Ngài.
Hôm nay Chúa Giêsu đòi hỏi chúng ta tiến xa hơn trên con đường yêu thương mà Ngài đã chỉ ra cho chúng ta, bắt đầu từ con tim. Đây là con đường phải đi để sống cuộc sống Kitô giáo.
Xin Đức Trinh nữ Maria giúp chúng ta bước đi trên con đường của người Con của Mẹ, để đạt được niềm vui đích thực và để rao truyền công lý và hòa bình cho mọi người khắp nơi.
Tác giả bài viết: Giuse Võ Tá Hoàng chuyển ngữ