Về các ngôn sứ trong Cựu Ước, người ta thường nói rằng họ bị dân chúng giết chết hay đối xử tệ bạc. Có phải tất cả các ngôn sứ đều bị chối từ?
Các bản văn Kinh Thánh không phải lúc nào cũng mang lại những sắc thái mà chúng ta hy vọng tìm thấy ở đó. Bởi thế nên ta có nguy cơ rút ra những kết luận chung từ vài đoạn văn ngắn ngủi. Khi nói rằng: “Không có ngôn sứ nào được đón tiếp nơi quê hương mình” (Lc 4,24), Đức Giêsu cũng nói cách chung chung. Một cái nhìn sâu sát hơn về số phận các ngôn sứ cho phép tinh lọc ý kiến của chúng ta.
Không phải tất cả các ngôn sứ trong Cựu Ước đều bị từ chối, giết chết hay bị đối xử tệ bạc. Trong nhiều trường hợp, chúng ta không biết gì nhiều về đời sống của họ. Sách của các ngôn sứ như Giôen, Ôvađia, Nakhum, Khabacúc và Xôphônia chỉ có những diễn từ nên chúng ta không biết gì về đời sống của họ. Nhưng nếu người ta lưu giữ bản văn của họ tức là phải nhìn nhận rằng ít nhất họ cũng đã được lắng nghe!
Ta cũng biết chút ít về đời sống của các ngôn sứ khác. Người đương thời đã thể hiện những tình cảm nước đôi với họ. Người ta lắng nghe và chối từ họ. Người ta thán phục và sợ hãi họ. Người ta bảo vệ và đe dọa họ. Các vua tham khảo ý kiến của Isaia (Is 37,1-7) và Mikhagiơhu, con của Gimla (1 V 22,8-9). Giêrêmia cũng có những người ủng hộ và bảo vệ mình, một thế lực (Gr 26,24; 40,5-6).
Các ngôn sứ khác đã chạm trán với những đối thủ đáng sợ. Đó là trường hợp của Amốt (7,10-17) và Mikhagiơhu, con của Gimla ((1 V 22,8: đừng lầm với một ngôn sứ Mikha khác). Giêrêmia cũng gặp phải rắc rối nghiêm trọng thậm chí bị đe dọa giết chết (Gr 11,21; 26,8). Bị đánh đập, cầm tù (37,11-21), kết án tử và ném xuống hầm nước, ông đã thoát chết trong gan tấc (chương 38). Thậm chí gia đình cũng từ chối ông (12,5-6). Vài ngôn sứ đã bị giết chết. Hãy kể đến Dacaria (2 Sbn 24,21) và Urigiahu (Gr 26,20-23).
Tóm lại, sự tiếp đón dành cho các ngôn sứ thay đổi đáng kể tùy theo bối cảnh xã hội và tôn giáo, sứ điệp và cách can thiệp. Khi nói rằng tất cả họ đều bị từ chối, Đức Giêsu chỉ nói lên một cảm nhận về sự thất bại trong toàn bộ. Vai trò của các ngôn sứ là đưa các tín hữu về với Chúa, mời gọi họ sống hoàn toàn niềm tin của mình trong toàn bộ chân lý. Ngay cả khi có vài ngôn sứ được hân hoan tiếp đón song không ai tập họp được hết các thính giả của mình cách dứt khoát. Lời rao giảng của họ không mang lại hiệu quả được mong đợi. Chính vì thế mà Đức Giêsu nói rằng tất cả họ đều bị từ chối.
(interbible.org)
Phaolô Nguyễn Minh Chính chuyển ngữ