Nguyễn Ninh, O.P (Tp.HCM)
“Ê, đi đâu đây mày. Người ngợm thế mà đòi vô đây à?”- Lão coi cổng nhà thờ nhìn hắn trừng trừng quát. Có lẽ, phần vì cái vẻ ngoài lếch thếch của hắn, phần vì lão thấy sợ những tay bụi đời vất va vất vưởng này. Kiểu gì cũng dính vào rắc rối, đã nhiều lần lão dẹp loạn mấy vụ vậy rồi. Vậy mà hắn không thèm đếm xỉa lời của lão, cứ bước vào. “A cái thằng này. Mày bị điếc à? Tao bảo mày đừng vào. Đi ra!”- Lão cáu tiết xộc tới níu lấy bả vai hắn. Hắn nhanh nhảu vặn người một cái, tuột khỏi tay lão. Chèn vô đám người đang túa vào, hắn lủi đi mất. Lão nổi sùng lên, mặt như gấc nấu xôi. Nhưng lão còn phải ở cổng canh chừng nên đành ngậm bồ hòn làm ngọt. “Mặc xác mày! Tí nữa mò ra mày biết tay tao”- Lão lẩm bẩm.
Thực ra hắn chẳng lạ gì cái nhà thờ này. Ngày nào hắn chẳng đi qua đây. Nhưng hôm nay là đêm diễn nguyện Giáng Sinh. Hắn cũng chẳng có ý định đi coi Giáng Sinh gì. Ở chốn bụi đời này, mở mắt ra là chỉ nghĩ đến cái bụng, hơi đâu mà giáng sinh giáng thế gì! Hắn cũng chẳng biết mai là Giáng Sinh. Chỉ thấy cả tháng nay hai bên đường trang trí rợp trời, không chỉ mấy nhà thờ, cả những cửa hàng, quán café. Nhìn là biết ngay bây giờ đang là mùa Noel. Chiều nay vô tình đi ngang nhà thờ, từng đoàn người đông nghịt lèn nhau trước cổng, hắn biết đêm nay có diễn nguyện Giáng Sinh.
Một chút bồi hồi, hắn nhớ lại ngày xưa. Hồi nhỏ mẹ cũng thường dắt hắn đi xem diễn nguyện Giáng Sinh. Nhưng lâu lắm rồi, kể từ hôm mẹ mất, thì hắn không đi nữa. Thật ra hắn vẫn đến nhưng chỉ để quậy phá với đám bạn yêng hùng, láu tôm láu cá, tụ tập đánh nhau, ghẹo cả mấy chị gái lớn hơn cả con giáp. Sau khi ba bỏ đi, chỉ còn nội thì hắn đâm chán. Mấy tay đàn anh của hắn bị đưa đi trại giáo dưỡng. Chán nản, hắn bỏ đi Sài Gòn. Mười ba tuổi, hắn bước vào cuộc sống bụi đời.
Trước cổng nhà thờ bày ra đủ thứ hàng hóa. Nào hàng bông, hàng kẹo, thiệp Noel, rồi thì bánh chuối chiên, bánh bao… Mấy đứa con nít khóc léo nhéo đòi mẹ chúng mua hình nộm ông già Noel, siêu nhân. Những chùm bong bóng xanh đỏ rợp trời. Tiếng chào mời, hỏi giá inh ỏi cả góc phố. Bên kia đường còn có cả hàng áo ấm nữa. Dạo gần đây Noel không còn lạnh như hồi nó ở nhà, muốn đi nhà thờ phải mặc cả mấy cái áo dày cui. Vậy mà giờ nó cứ phong phanh độc áo thun, quần đùi. Cũng hơi lành lạnh. Nhưng thế này riết quen rồi. Vả lại từ trưa giờ đã có gì tọng vô bụng đâu. Nghĩ đến đó thôi cũng hết lạnh rồi.
Nếu ở ngoài cổng là cái cảnh ồn ào, nhếch nhác thì bên trong sân nhà thờ lại hoàn toàn khác. Không gian đêm diễn nguyện thật huy hoàng lộng lẫy. Những ánh đèn lung linh, lấp lánh đủ màu. Từng nụ cười tươi tắn, ấm áp, rộn ràng. Cái rộn ràng ấp áp của đêm Giáng Sinh làm cho lòng người hoan hỉ, hạnh phúc. Hình như họ quên hết bao nhọc nhằn mỏi mệt nơi cuộc mưu sinh thường ngày. Nét mặt ai cũng rạng rỡ hân hoan. Chẳng mấy ai để ý đến hắn, mà có nhìn thì có lẽ cũng vì cái vẻ ngoài nhếch nhác của hắn. Ai lại cho một thằng ăn mặc như hắn vào đây chứ! Đã vậy hắn còn lì lợm, ở đây còn dám chìa tay ra mời người ta mua vé số, nếu không làm mất cái thánh thiêng của đêm Giáng Sinh cũng khiến họ cau có. Niềm vui thanh thoát bỗng bị cắt đứt bởi cái thực tại dúm dó cuộc đời hiện ra trước mắt. Mấy người lành tính thì lắc đầu, nhìn cũng khó chịu. Một chú trừng mắt lên nhìn hắn, “buôn bán gì ở đây mày”. Thằng nhóc đi với ông ta khinh khỉnh nhìn hắn. mặt câng câng, thấy phát ghét! Hắn muốn nhảy qua “quại” cho nó một đấm. “Ông tướng ních cho đẫy vào, nhìn nhớn xác nhưng còn kém lắm”.
Hắn vội chen lên trước, cố ý lấn đẩy nó. Thằng nhóc bị ép la oai oái. Ba nó vội rướn tới, kéo áo hắn: “Đi đứng kiểu gì vậy mày?”. Hắn lầm lì, sa sầm nét mặt. “Nhỏ mà láo mày! Tin tao cho mày một bạt tai không?”. “Thôi anh”, người đàn bà đi bên cạnh can. Hắn sùng máu. Ở đây chứ ở quê thì đừng nói thằng nhóc, cả ông bố hắn cũng dám thịt. Băng nhóm của hắn trong xứ ai mà không sợ. Tức tối, lùi lại, hắn liếc sang người đàn bà đi cùng, thấy bà cầm một cái giỏ xách sang trọng. Hắn chợt lóe lên một ý nghĩ: Giật cái giỏ xách. Nhưng rồi ý định đó ngay lập tức bị đè bẹp dúm khi hắn nghĩ đến người đàn ông. Hắn biết hắn không thể. Hắn không dám. Bàn tay lão mà túm được hắn thì…
Nhưng chợt một ý nghĩ lóe lên trong đầu: “Ừ nhỉ! Sao mình không kiếm chác ở đây”. Nghĩ vậy rồi hắn thẩn tha, hai con mắt láo liêng, tìm xem có gì kiếm chác được, có ai hớ hênh gì không. Mắt cứ lúng liếng ngang dọc, nhưng hắn có vẻ thất vọng. Hầu như bà nào, chị nào cũng cầm một cái giỏ xách sang trọng. Nhưng ai cũng đi với cả nhà hay một gã người yêu mặt non choẹt, nhát gừng. Có lẽ họ sẽ sẵn sàng ra tay nghĩa hiệp trước mặt công nương, vì đối thủ quá dễ xơi như hắn. Hắn vẫn cứ chần chừ lưỡng lự.
Có vẻ nỗi sợ và thất vọng đang thuyết phục được hắn thì hai mắt hắn bỗng long lanh như đèn ô tô. Con mồi đã xuất hiện. Đó là một phụ nữ sang trọng, tay cầm theo cái giỏ xách. Trên tay cô còn lỉnh kỉnh đủ thứ khác, nào túi đồ ăn, nào cái điện thoại… Nom cô có vẻ vướng víu. Quan trọng nhất, cô chỉ dắt theo một thằng nhóc hỉ mũi chưa sạch.
Hắn đeo bám theo. Hồi hộp. Một cảm giác phập phồng chếnh choáng. Từ trước tới nay đánh nhau, quậy phá, ăn trộm xóm giềng không ít, nhưng chưa bao giờ hắn cướp giật của ai. Thây kệ. Hắn nhổ toẹt vào chuyện đó. Một ma lực cuốn hút mãnh liệt. Sự tức tối bất mãn đẩy hắn chúi nhủi về phía trước. Hắn quyết thực hiện phi vụ.
Hắn lén lút lại gần người đàn bà, giữ một khoảng cách an toàn, chờ dịp sơ hở sẽ ra tay ngay. Hắn thận trọng, có phần sợ hãi nên vẫn cứ dùng dằng, nửa muốn nửa không. Giật đồ ở đây là điều nguy hiểm. người quá đông. Hắn chỉ hy vọng người đàn bà sẽ sơ hở và có đủ an toàn, hắn sẽ ra tay. Hắn cứ theo dõi bám sát thì bỗng cô dừng lại bên hang đá Chúa Hài Đồng. Cô đã đặt mớ đồ lỉnh kỉnh cùng cái giỏ xách xuống. Thằng nhóc thì chạy ngay lại hang đá ngắm nhìn. Đây rồi! Hắn run rẩy hồi hộp, cơ hội đã đến đây rồi. Cô ta cầm máy ảnh lên và chụp hình. Hắn vội tiến lại gần. Bỗng nhiên hắn khựng lại.
Người đàn bà dừng lại nói chuyện với một cặp trai gái. Rồi cô gọi to kêu thằng nhóc quay lại. Thì ra cô nhờ hai người kia chụp hộ mấy bức hình trước hang đá Chúa Giáng Sinh. Vì mọi chuyện diễn ra nhanh, hắn lại tiếp cận quá gần nên không kịp ẩn mình đi. Nhanh trí hắn ngồi tựa ngay vào chậu cau kiểng quấn đầy dây điện xanh đỏ, lơ đãng nhìn lên bầu trời đầy sao. Một tia chớp. Hai tia chớp. Hắn tự nhiên tò mò nhìn về chỗ họ chụp hình. Tia chớp lần này quét nhanh qua gương mặt cô. Hắn rụng rời. Gương mặt đó như nhìn hắn chằm chằm. Cô nhìn hắn và đứng dậy, có vẻ như cô sẽ tiến lại phía hắn. Hắn bàng hoàng run rẩy. Lương tâm như kết án ý định xấu xa của hắn. Hắn có gì sơ sẩy chăng? Bị lộ rồi chăng? Hắn định chạy nhưng nhấc chân không nổi. Bản năng cho hắn biết không thể bỏ đi lúc này. Dù gì hắn cũng chưa hành động, nếu chạy thì càng dễ bị nghi ngờ hơn. Hắn cứ cúi gầm mặt xuống.
Một lúc lâu thấy yên ắng không có gì. Hình như hắn đã quá lo lắng rồi nghĩ vẩn vơ. Cô ta có để ý đến hắn đâu. Hắn ngẩng đầu lên thì không thấy họ đâu. Một nỗi xấu hổ, căm tức chính mình chèn ngang ở cổ. Hắn dáo dác đảo mắt. Vô ích, từng đoàn người qua lại trước mặt hắn. Hắn toan nhổm dậy đi tìm lại con mồi. Nhưng không hiểu sao hắn ngồi bệt xuống. Tự nhiên trong lòng hắn trào lên một cảm giác cô đơn, lạc lõng khủng khiếp. Một cảm giác hoang mang tuyệt vọng, như khi lễ Giáng Sinh đầu tiên hắn không còn mẹ, chưa quen bạn bè nên cứ lủi thủi ở nhà một mình. Ba thì say như hũ chìm.
Từng đoàn người đi ngang qua, cười nói. Họ hạnh phúc quá. Chẳng ai để ý đến hắn, một đứa trẻ bụi đời vô dụng, thất bại. Hắn cảm thấy mình vô dụng, thừa thãi. Một nỗi thương tổn khủng khiếp bóp nghẹt lồng ngực hắn. Đang khi còn quằn quại trong một nỗi đau đớn tận cùng của hư vô, của mênh mông phận người, của những điều vượt quá sự hiểu biết nơi một đứa trẻ, bỗng một bàn tay đặt lên vai hắn. Hắn bàng hoàng, như thể một tên tội phạm bị bắt tại trận. Máu dồn lên não, chân tay bủn rủn, như những lần hồi nhỏ hắn đi ngang khu nghĩa địa làng.
- Con đã ăn gì chưa?
Hắn ngước mắt lên, bối rối. Nét mặt hắn như vừa thấy ma vẫn chưa chịu bỏ đi. Cô tiếp:
- Chắc là con đói lắm phải không? Đây nè, cô mua cho con mấy cái bánh bao nè. Nhà con ở đâu?
Hắn giơ tay ra nhận mà vẫn còn run run, dù mấy cái bánh bao nóng hổi nghi ngút hơi ấm.
- Dạ… con ở với chủ đại lý. Người ta thuê con đi bán vé số. Con đi ngang thì thấy có lễ Giáng Sinh nên con ghé vô.
- À, ra con cũng có đạo à?
Hắn khẽ gật đầu.
- Vậy mà con không được nghỉ làm để đi lễ Giáng Sinh sao?
- Con phải đi bán.
Hắn lí nhí. Cô im lặng một lúc, đoạn đưa hắn cái áo ấm cô mới mua ở bên kia đường.
- Mừng lễ Giáng Sinh con nha! Cô vừa mới mua ở bên kia đường. Lạnh thế này mà cứ tênh hênh như vậy coi chừng ốm đó.
Lúc này hắn đã hoàn hồn. Nhưng lòng hắn lại run rẩy một nỗi xúc động nghẹn ngào. Hắn muốn ôm choàng lấy cô mà khóc. Từ ngày mẹ mất, rồi hắn bỏ đi bụi đời, chưa bao giờ hắn được ai quan tâm, hay chỉ là một lời nhẹ nhàng yêu thương. Hắn đã chỉ toàn nghe những tiếng chửi bới rủa xả, những cái nhìn khinh bỉ. Họa hoằn lắm là nỗi thương hại. Hắn cố kìm cơn xúc động. Hắn cứ cúi gằm mặt xuống, sợ sẽ vỡ òa khi nhìn vào đôi mắt cô, đôi mắt của người mà mấy phút trước hắn còn có ý định xấu xa. Muốn nói lời xin lỗi nhưng hắn không thể.
- Con… con cảm ơn cô.
Cô vỗ nhẹ vào vai hắn:
- Thôi, con mặc áo vô đi kẻo lạnh. Cô qua bên kia trước. Sắp đến giờ diễn nguyện rồi.
Cô đi rồi, lòng hắn tự nhiên chùng xuống, buồn man mác. Hắn chẳng còn tâm trạng nào để xem diễn nguyện nữa. Hắn lững thững bước ra cổng. Ngang qua hang đá, nhìn vào trong, hắn thấy Hài Nhi Giêsu đang mỉm cười với hắn.