Lễ Chúa Giêsu chịu Phép rửa
Cứ sau 4 năm, người Mỹ và cả thế giới hồi hộp đón chờ một sự kiện chính trị quan trọng diễn ra vào cuối tháng 1 Dương lịch đó là lễ Đăng quang hay Nhậm Chức Tổng Thống Hoa Kỳ. Thật vậy, kể từ năm 1937, luật pháp Hoa Kỳ quy định lễ Nhậm Chức Tổng Thống sẽ được cử hành vào ngày 20 tháng 1; tức là khoảng 72 đến 78 ngày kể từ khi có kết quả Bầu cử trước đó. Trong sự kiện quan trọng nầy, vị tân lãnh tụ tối cao của nước Mỹ sẽ đọc lời tuyên thệ và diễn văn nhậm chức trước lễ đài trang trọng là tiền đường phía tây của điện Capitol tức Tòa nhà Quốc Hội (kể từ năm 1981) và trước một cử tọa và đám đông khán giả lên tới hàng trăm nghìn người không kể hàng triệu người trong xứ Cờ Hoa và khắp thế giới theo dõi trực tuyến.
Cách đây gần 2000 năm, có lẽ cũng trong khoảng thời gian nầy, thời gian mà Phụng vụ Công Giáo hôm nay chọn sau dịp lễ Hiển Linh trong tháng 1 đầu năm, đã diễn ra một “lễ đăng quang” khác, không phải nơi một khán đài hoành tráng lộng lẫy nhưng nơi dòng sông Giođanô giữa hoang mạc Giuđêa; không phải giữa một đoàn cử tọa quyền cao chức trọng mà là một đám dân ô hợp; và nhất là, “Vị đăng quang” để chấp chánh một “vương quyền bao trùm hoàn vũ” lại chỉ là một chàng thợ mộc đến từ Nadarét ! Vâng, lễ Chúa Giêsu chịu phép rửa mà Hội Thánh cử hành hôm nay, có thể nói được, chính là lễ “Đăng Quang Mêsia”, lễ “Nhậm chức Cứu Thế” của chính Đức Kitô, mà Tin Mừng Luca (cũng như Mathêô, Mácccô và Công vụ Tông đồ) đã tường thuật cách giản đơn đến lạ lùng: Vậy khi tất cả dân chúng đã chịu phép rửa, và chính lúc Chúa Giêsu cũng đã chịu phép rửa xong, Người đang cầu nguyện, thì trời mở ra và Thánh Thần Chúa ngự xuống trên Người dưới hình chim bồ câu, và có tiếng từ trời phán: “Con là Con yêu dấu của Cha, Con đẹp lòng Cha”.
So sánh với lễ “Đăng quang” của loài người, quả thật lễ “đăng quang Mêsia” quá giản đơn khiêm nhượng ! Quả thật, con người thì thích cái bên ngoài vĩ đại lộng lẫy, còn Thiên Chúa lại nhìn thấy cái bên trong và chọn lựa con đường đơn sơ khiêm hạ; thì ra, sự “xức dầu tấn phong” cho Vị “Con Vua Đavít” hôm nay cũng giản đơn, âm thầm như cuộc xức dầu phong vương cho Tổ phụ Đavít thời tiên tri Samuel cả ngàn năm trước (1 Sm 16,7) !
Thế nhưng, nếu vị Tổng Thống Mỹ được đăng quang nhờ kết quả bầu cử khá “hên xui” và cũng tốn tiền không ít cho những cuộc vận động sau mỗi 4 năm, thì Đấng Mêsia đăng quang hôm nay lại là cả một chương trình huyền nhiệm, một chuẩn bị dài lâu ngút mắt của chính Thiên Chúa mà Kinh Thánh gọi bằng cụm từ “Giao ước vĩnh cửu”.
Thật vậy, Kinh Thánh đã tường thuật rằng: để chuẩn bị cho ngày “Đấng Cứu Thế” xuất hiện, đăng quang, Thiên Chúa đã từng gửi đến: lúc thì Môsê vị đại thủ lãnh giải thoát dân khỏi nô lệ Ai cập; nhưng ông đã phải chết khi được vào hứa địa; khi thì Samson có sức mạnh vô địch nhưng rồi cũng chôn thây cùng quân địch; rồi Đavít vị anh quân bách chiến bách thắng nhưng rồi cũng xuôi tay nhắm mắt đi về với tổ tiên; sau đó, những Êlia, Giuđa Macabêô… tất cả đều mất hút trong đêm dài lịch sử; trong khi đó, những lời tiên tri bóng bẩy và tráng lệ của Ngôn Sứ Isaia về Đấng Emmanuel hay Người Tôi Tớ của Giavê thì mờ xa trong màu tím hy vọng !
Thế rồi, đã có một thời cả Giêrusalem náo động xôn xao, khi Ba Nhà Đạo Sĩ Phương Đông tìm đến đây và kháo láo rằng: Đấng Cứu Thế đã xuất hiện; Ngôi Sao của Ngài đã hiển hiện bên trời đông. Vâng, Tin Vui “Đấng Cứu Thế Giáng sinh” đã vang dội và rực sáng dành cho các mục đồng giữa đêm lạnh ở Bê Lem (Lc 2,8-14)… Nhưng sau biến cố Hêrôđê tắm máu các ấu nhi từ hai tuổi trở xuống cũng tại đây, thì bản “tin vui về một Vì Vua Cứu Thế” cứ phai nhạt dần nếu không nói là “mịt mù bóng chim tăm cá” !
Nhưng, sa mạc Giuđê bỗng bừng dậy tin vui, dòng sông Giođan vang rộn tiếng cười ! 30 năm sau cái đêm Bêlem huyền diệu lại có một ngày, cái ngày mà Phụng vụ hôm nay đang làm sống lại, bên bờ sông Giođanô rực nắng, vị ngôn sứ cô độc đến từ hoang mạc Giuđê, Gioan Tẩy Giả, lại mạnh mẽ rêu rao: “Phần tôi, tôi rửa anh em trong nước, nhưng Ðấng cao trọng hơn tôi đang đến, và tôi không xứng đáng cởi dây giày cho Người, chính Người sẽ rửa anh em trong Chúa Thánh Thần và trong lửa!”. Và quả thật như Tin Mừng hôm nay lược kể, lời tiên tri của Gioan đã trở thành hiện thực. Thiên Chúa đã quyết định chính thức giới thiệu Người Con Một cho nhân thế: “Con là Con yêu dấu của Cha, Con đẹp lòng Cha”.
Thì ra, những lời tiên tri của ngôn sứ Isaia cứ tưởng chỉ là chuyện ươm mơ nay đã trở thành hiện thực (BĐ 1): “Này là tôi tớ Ta mà Ta nâng đỡ, là người Ta chọn, Ta hài lòng về người. Ta ban Thần trí Ta trên người. Người sẽ xét xử chư dân. Người sẽ không lớn tiếng, không thiên vị ai…; Ta là Chúa, Ta đã gọi con trong công lý, đã cầm lấy tay con, đã gìn giữ con, đã đặt con thành giao ước của dân, và nên ánh sáng của chư dân, để con mở mắt cho người mù, đưa ra khỏi tù những người bị xiềng xích, đưa ra khỏi ngục những người ngồi trong tối tăm…”. Trong khi đó, người đồ đệ thân tín của Chúa Giêsu, Tông đồ Phêrô, trong ký ức không phai nhòa của mình về Thầy Chí Thánh, đã đã tóm kết mầu nhiệm nầy bằng những lời đơn gọn được sách Công Vụ Tông Đồ ghi lại: “Như anh em biết, điều đã xảy ra trong toàn cõi Giuđa, khởi đầu từ Galilêa, sau khi Gioan đã rao giảng phép rửa: ấy là Chúa Giêsu thành Nadarét. Thiên Chúa đã dùng Thánh Thần và quyền năng mà xức dầu tấn phong cho Người. Người đi qua mọi nơi, ban bố ơn lành và chữa mọi người bị quỷ ám, bởi vì Thiên Chúa ở với Người…” (BĐ 2).
Ngoài chiều kích lịch sử, một “lịch sử mang tính cứu độ”, của cuộc đời Chúa Giêsu mà các Tin Mừng Nhất Lãm và sách Công Vụ đồng thanh tường thuật, biến cố Chúa Giêsu chịu phép rửa lại ghi dấu những nội dung mạc khải thâm sâu nầy:
- Hôm nay, Chúa đã xuống thật thấp để đồng hành với con người. Thật vậy, nếu 30 năm trước, hang lừa máng cỏ là địa chỉ thấp hèn để Đấng Emmanuel là Lời quyền năng chọn địa chỉ để “nhập thể và ở cùng chúng ta”, là cung điện để Vua Trời giáng sinh làm người, thì hôm nay, giữa đoàn người ô hợp, tội lỗi, cùng đinh mạt hạng…, Đấng Mêsia không nệ chen vai sát cánh để trở thành “Người Anh Cả của muôn vạn đứa em” (Rm 8,29). Thiên Chúa đã bước xuống cuộc đời tôi như thế thì còn lý do gì để chúng ta né tránh, khước từ, hay lãnh đạm thờ ơ !
- Hôm nay, Chúa đã thật sự “mở lòng” hết cở để sẻ chia và trao ban quà tặng quý giá nhất: là “Con yêu dấu của Cha”. Và người Con Một đó ngay từ hôm nay, khi được Thần Khí tràn ngập, bắt đầu dấn thân vào sứ mệnh cứu thế mà điểm đến chính là trở nên lễ tế hy sinh vì tình yêu cứu độ. Chúa đã quảng đại, rộng rãi như thế có lẽ nào ta lại khư khư giữ chặt cái tôi ích kỷ, hẹp hòi ! Một thái độ tạ ơn đúng nghĩa, một đáp trả của tình yêu đó chính là “Hãy vâng nghe Lời Người” !
- Hôm nay, Chúa khởi sự giải thoát chúng ta khỏi quyền lực ác thần và tội lỗi khi cùng với “chim câu Thánh Thần” biến dòng nước bình thường của dòng sông Giođanô và muôn dòng nước khác trên địa cầu thành dòng nước có sức thánh hóa, tẩy sạch tội lỗi và dìm con người trong chính cuộc Khổ nạn-Phục sinh của Ngài để qui tụ tất cả vào hưởng vinh quang bất diệt trên thiên đàng, như xác quyết của Đức Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II trong tông huấn Kitô hữu giáo dân: “Bí tích Thánh Tẩy tác sinh chúng ta vào cuộc sống con cái Thiên Chúa; kết hiệp chúng ta với Đức Kitô và với Thân Thể của Ngài là Giáo Hội; xức dầu cho chúng ta trong Thánh Thần qua việc biến chúng ta thành những đền thờ thiêng liêng.” (Số 10). Phẩm giá của chúng ta, những người Kitô hữu, quá cao cả như thế lẽ nào chúng ta lại để “đền thờ thiêng liêng” bị “nhúng chàm” khi để tội lỗi thống trị; hay khi hạ mình chọn lựa những giá trị chỉ dành cho “con cái ma quỷ”…
Như vậy, có thể nói được hôm nay chính là ngày “Quốc Khánh” của toàn thể nhân loại; ngày mà như tác giả Thánh Vịnh 28 đã reo lên: Thiên Chúa đã chúc cho dân Người trong bình an; hay như ngôn sứ Isaia đã tiên báo: Thiên Chúa đã đặt Con Một “thành giao ước của dân, và nên ánh sáng của chư dân, để con mở mắt cho người mù, đưa ra khỏi tù những người bị xiềng xích, đưa ra khỏi ngục những người ngồi trong tối tăm”; và cũng là ngày mà Thánh Cả Phêrô, vị thủ lãnh đầu tiên của Giáo Hội đã tuyên tín: “Thiên Chúa đã dùng Thánh Thần và quyền năng mà xức dầu tấn phong cho Người. Người đi qua mọi nơi, ban bố ơn lành và chữa mọi người bị quỷ ám, bởi vì Thiên Chúa ở với Người”.
Đứng trước mầu nhiệm trọng đại nầy đang tái diễn, nhất là, trước Chúa Kitô Thánh Thể sắp sửa “bước xuống cuộc đời tôi”, hà cớ gì tôi lại không vui mừng cảm tạ để tháp tùng theo Ngài mà tiến bước trên con đường đi về phía ánh sáng. Amen.
Tác giả bài viết: Lm. Giuse Trương Đình Hiền