Anh chị em thân mến
Hôm nay chúng ta cử hành lễ kính trọng thể Đức Maria Vô Nhiễm, trong bối cảnh mùa Vọng, là thời gian chờ đợi Thiên Chúa sẽ thực hiện những gì Ngài đã hứa. Trong thời gian chuẩn bị mừng lễ giáng sinh, Giáo hội muốn giới thiệu Đức Maria, người nữ mà Thiên Chúa đã chọn từ đời đời để làm Mẹ người Con của Ngài là Chúa Giêsu. Thật vậy, Mùa vọng là thời gian thuộc về Mẹ: Thời gian mà Đức Maria đã dành chỗ trong cung lòng mình cho Đấng cứu độ thế giới; thời gian mà Đức Trinh nữ đã cưu mang trong mình niềm mong đợi và hy vọng của nhân loại.
Nếu Mùa vọng có ý nghĩa liên quan đến cuộc quang lâm lịch sử đầu tiên của Chúa Giêsu, thì Mẹ Maria không chỉ chờ đợi biến cố đó cùng với dân của Chúa mà Mẹ còn chuẩn bị và biến nó thành hiện thực, bởi vì Mẹ là Mẹ của niềm mong đợi.
Thật vậy, từ khi Ađam và Evà phạm tội, Thiên Chúa đã hứa ban Đấng Cứu Thế qua dòng dõi của một người nữ, “Ta sẽ đặt mối thù nghịch giữa mi và người phụ nữ, giữa miêu duệ mi và miêu duệ người đó, người miêu duệ đó sẽ đạp nát đầu mi”, người nữ đó chính là Mẹ Maria. Không chỉ một lần, mà hình dáng của người nữ được Kinh Thánh Cựu Ước nhắc đi nhắc lại nhiều lần qua hình ảnh “người thiếu nữ Sion”, như “cô dâu rạng rỡ điểm trang” (Is 61,11) đón đợi đức lang quân đang “nhảy nhót băng qua đồi, đang tung tăng vượt qua núi” (Dc 2,8); nhất là trong những sứ điệp của các sứ ngôn (như Isaia, Mika…) : “Nầy đây một trinh nữ sẽ mang thai, sinh hạ con trai và đặt tên là Emmanuel” (Is 7,14); “Vì thế, Đức Chúa sẽ bỏ mặc Israel cho đến thời một phụ nữ phải sinh sẽ sinh con” (Mk 5,2a)…
Thánh Phaolô (BĐ II) thật có lý khi viết thư cho các tín hữu thành Êphêsô đã nhắc lại phẩm giá cao cả mà Thiên Chúa đã nâng toàn thể nhân loại : “Người đã kén chọn chúng ta trong Đức Kitô từ trước khi tạo thành vũ trụ, hầu cho chúng ta được thánh thiện và tinh tuyền trước mặt Người. Trong tình thương, Người đã tiền định cho chúng ta được làm dưỡng tử đối với Người”.
Theo lời của thánh Phaolô, mỗi người chúng ta đều được Chúa Kitô yêu thương và tuyển chọn, thì cách đặc biệt Đức Maria được Thiên Chúa tiền định và gìn giữ để xứng đáng trở thành nhà tạm cho Con Thiên Chúa ngự đến.
Trong biến cố truyền tin của Tin mừng hôm nay, Tổng lãnh thiên thần Gabriel đã gọi Đức Maria là đấng đầy ân sủng và loan báo việc sinh Đấng Cứu Chuộc trong cung lòng đồng trinh của Mẹ. Vâng cái “Ân sủng” vô song, đầu tiên Thiên Chúa dành cho Mẹ chính là đặc ân “VÔ NHIỄM NGUYÊN TỘI”, mà phụng vụ hôm nay đang long trọng kính nhớ.
Sau nhiều thế kỷ suy tư và chiêm ngắm, ngày 8/12/1854, ĐGH Piô IX đã xác quyết: “Đức trinh nữ Maria từ giây phút đầu thai đã được gìn giữ vô nhiễm khỏi mọi vết nhơ nguyên tội, do đặc ân của Thiên Chúa toàn năng, nhờ công nghiệp của Chúa Giêsu Kitô, Đấng cứu chuộc nhân thế, tín lý này đã được Thiên Chúa mạc khải, do vậy, tất cả mọi tín hữu phải tin vững chắc”.
Thật thế, 4 năm sau Đức Trinh nữ hiện ra tại Lộ Đức với thánh nữ Bernadette, Mẹ tự giới thiệu mình rằng : “Ta là Đấng Vô Nhiễm Nguyên Tội".
Mừng lễ Mẹ hôm nay không phải chỉ để nhắc lại những biến cố, những suy tư thần học của Giáo hội về Mẹ, nhưng là để đón nhận huyền nhiệm Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội vào cuộc hành trình đức tin, vào nhịp sống đạo hôm nay, đặc biệt vào những ngày chờ đợi Ngôi Hai giáng thế.
Lễ Mẹ Vô Nhiễm đang về giữa cái thời điểm phụng vụ đặc biệt nầy như là dấu chỉ của một “mùa xuân cứu độ đang về giữa mùa đông tội lỗi giá băng” như cách cắt nghĩa của R.A.Knox trong tác phẩm “Những ngày lễ của Năm Phụng vụ” :
“Ngày lễ Vô Nhiễm tiên báo dấu chỉ mùa xuân sẽ đến đang khi còn mùa đông, lúc vạn vật dường như đang chết, như sự xuất hiện của những mầm xanh đang nhú lên. Tương tự, giữa một thế gian đang nhiễm vương tội lỗi và chìm trong vô vọng, Đức Maria Vô Nhiễm tiên báo sự phục hồi sắp đến cho tình trạng trong sạch của nhân loại. Chúng ta có thể cảm nghiệm sự phát triển đang đến giống như chúng ta cảm thấy một bông hoa sẽ tươi nở khi nhìn thấy một chiếc nụ còn chúm chím. Khắp thế gian vẫn đang mùa đông giá lạnh, trừ mái nhà của ông Gioakim, nơi bà Anna đã hạ sinh một bé gái. Mùa xuân đã khởi đầu từ đó” (R.A.Knox, Feast of the Liturgical Year, p. 298).
Mùa xuân mà hồng ân Vô Nhiễm khai mở dành cho tất cả nhân loại, cho mỗi người chúng ta đó là “mùa xuân của ơn gọi làm con Thiên Chúa trong Đức Kitô Con Mẹ”; là mùa xuân chiến thắng huy hoàng của sự thánh thiện trên tội lỗi, của trong sạch trên ô nhơ.
Cho nên, để đón nhận Mùa Xuân Ân Sủng, dịp lễ Mẹ Vô Nhiễm nầy, chúng ta hãy để Mẹ ân cần nhắc bảo chúng ta về việc thực hành nên thánh, về sự dốc quyết chiến thắng tội lỗi, về đời sống can đảm làm chứng tá cho những giá trị Tin Mừng trong một xã hội bon chen ngập tràn tính hư tật xấu, về nhiệt tâm tông đồ dấn thân đến với bao nhiêu cộng đoàn, gia đình, cá nhân… đang còn nằm trong bóng tối của tội lỗi, mê muội, lầm lạc.
Ngày lễ hôm nay nhắc chúng ta nhớ rằng điều thực sự làm cho con người ô uế đó là tội lỗi, là nói KHÔNG với Chúa. Thế giới ngày nay càng ngày càng mất đi ý thức về tội lỗi. Mẹ Maria là điểm qui chiếu là sao mai của sự trong sạch và niềm hy vọng để sống trong thế giới này cách thánh thiện hơn.
Và như thế, sống mầu nhiệm Vô Nhiễm hôm nay, chính là thực hành “nên thánh trên con đường của chính Đức Trinh Nữ Vô Nhiễm” như lời kêu gọi của ĐGH Phanxicô trong những dòng cuối của tông huấn Gaudete et Exsultate : “Mẹ Maria là vị thánh giữa các thánh, có phúc hơn mọi người khác, Mẹ chỉ bảo cho chúng ta nẻo đường thánh thiện và luôn đồng hành với chúng ta. Mẹ không bỏ rơi chúng ta trong tình trạng sa ngã và có những lúc Mẹ dang tay ôm lấy chúng ta mà không phán xét. Trò chuyện với Mẹ chúng ta được an ủi, được giải thoát và được thánh hóa. Mẹ không cần chúng ta nhiều lời, Mẹ không cần chúng ta cố gắng quá nhiều để giải thích cho Mẹ những gì đang xảy ra trong cuộc sống mình. Chúng ta chỉ cần thầm thì lặp đi lặp lại: “Kính mừng Maria...”.
Chúng ta hãy tiếp tục nhìn lên Mẹ Maria như một dấu chỉ của niềm an ủi và niềm hy vọng chắc chắn, và chúng ta hãy học nơi Mẹ bài học đơn sơ nhưng sâu sắc này: “Bạn càng từ bỏ những gì thuộc về mình, thì Thiên Chúa càng ban cho bạn những gì thuộc về Ngài”.
Xin Chúa ban cho chúng ta, nhờ lời chuyển cầu của Đức Trinh Nữ Vô Nhiễm Nguyên Tội, ơn sủng và lòng kiên trì, để chúng ta cùng tiếp bước với Mẹ trên đường lữ hành tiến về quê trời.
G. Võ Tá Hoàng