Mùa Vọng là mùa phụng vụ giàu ý nghĩa và có nhiều truyền thống đa dạng trong Giáo hội Công giáo. Đánh dấu sự bắt đầu của một năm phụng vụ, giai đoạn này được dành để giúp các tín hữu chuẩn bị cho đại lễ Chúa Giáng sinh. Trong suốt mùa Vọng, các Kitô hữu hướng lòng mình vào niềm hy vọng và mong đợi cuộc sinh hạ của Đức Giêsu Kitô, cũng như chuẩn bị cho cuộc tái lâm của Ngài. Sau đây, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá chi tiết về ý nghĩa, các truyền thống, và sự chuẩn bị thiêng liêng làm nên đặc trưng của thời gian đặc biệt này.
Ý nghĩa của mùa Vọng
Hạn từ mùa “Vọng” [Advent] có gốc tiếng Latin là “adventus”, nghĩa là “tiến đến” hay “xảy đến”. Giai đoạn này kéo dài bốn tuần trước lễ Giáng sinh và đặt trọng tâm vào ba lần Đức Giêsu đến: cuộc sinh hạ của Ngài tại Bêlem, việc Ngài đến trong đời sống của chúng ta qua các bí tích và cuộc tái lâm vinh hiển của Ngài vào cùng tận thời gian.
Mùa vọng là thời gian của hy vọng và chờ đợi. Các Kitô hữu được kêu gọi để suy gẫm về sự khiêm nhường và tình yêu của Thiên Chúa, là những điều được biểu lộ chính trong mầu nhiệm Nhập thể. Mùa phụng vụ này cũng mời gọi một sự hoán cải tâm hồn, khuyến khích thái độ thức tỉnh và cầu nguyện liên lỉ.
Những truyền thống của mùa Vọng
Có những truyền thống đa dạng nhằm giúp cho các tín hữu sống mùa Vọng một cách sâu sắc và ý nghĩa hơn:
1. Vòng hoa mùa Vọng: Đây là một trong những biểu tượng nổi bật nhất. Vòng hoa được bện từ các nhánh cây xanh với bốn ngọn nến. Mỗi Chúa nhật mùa Vọng, một ngọn nến được thắp sáng, để giúp nhớ rằng Đức Kitô là ánh sáng chiếu soi trần gian. Các ngọn nến đại diện cho hy vọng, bình an, tình yêu và niềm vui.
2. Lịch mùa Vọng: Lịch này có nhiều dạng thức khác nhau, được sử dụng để tính ngày bắt đầu mùa Vọng cho đến Đêm Giáng sinh. Đây là một cách thức vừa trực quan vừa hấp dẫn để lôi cuốn cả gia đình, đặc biệt là trẻ em, cùng tham gia vào hành trình chuẩn bị tâm hồn chờ đón Đức Giêsu giáng sinh.
3. Posadas [Những quán trọ]: Tại một số đất nước nói tiếng Tây Ban Nha, chẳng hạn như Mêxicô, truyền thống Posadas được cử hành trong mùa Vọng. Thực hành này tái hiện cuộc lữ hành của Mẹ Maria và thánh Giuse tìm kiếm quán trọ tại Bêlem. Đây là một cử hành có tính cộng đồng, bao gồm các bài hát, các lời cầu nguyện và thường đi kèm với các hành vi bác ái.
Sự chuẩn bị thiêng liêng
Mùa Vọng là thời gian chuẩn bị, không chỉ những yếu tố bên ngoài, nhưng còn từ trong nội tâm. Giáo hội mời gọi các tín hữu sửa soạn cả con tim và tâm trí để đón nhận Đức Kitô. Có một số cách thức để thực hiện điều này, bao gồm:
1. Cầu nguyện: Gia tăng thời gian dành cho việc cầu nguyện cá nhân và gia đình. Suy niệm các bài đọc Kinh thánh và các mầu nhiệm Mân côi có thể sinh ích lợi cách đặc biệt trong suốt thời gian này.
2. Xưng tội: Đây là thời gian thuận tiện để lãnh bí tích giao hòa. Việc thanh tẩy con tim bằng việc xưng thú tội lỗi giúp ta đón nhận Đức Kitô với một tinh thần mới và ngập tràn ân sủng.
3. Bác ái: Thực hiện các hành vi bác ái và phục vụ dành cho tha nhân, đặc biệt là cho những anh chị em đang thực sự cần đến chúng. Tinh thần bác ái này phản ảnh sống động tình yêu của Thiên Chúa và giúp tâm hồn mỗi người sẵn sàng đón chờ Đức Giêsu giáng sinh.
4. Chay tịnh và hãm mình: Cho dù không nghiêm nhặt như mùa Chay, nhiều tín hữu vẫn lựa chọn thực hành các việc hy sinh nho nhỏ hay các hành động sám hối để sống ý nghĩa mùa Vọng một cách trọn vẹn hơn.
Mùa Vọng là thời gian hết sức quan trọng đối với các Kitô hữu, nổi bật với niềm hy vọng và việc chuẩn bị cho cuộc sinh hạ của Đức Giêsu Kitô. Bằng những truyền thống giàu ý nghĩa và một sự chuẩn bị thiêng liêng đầy ý thức, các tín hữu sửa soạn lòng mình để cử hành cuộc quang lâm của Chúa Cứu thế với tâm hồn ngập tràn niềm vui và lòng biết ơn. Trong suốt thời gian này, chúng ta được mời gọi để sống trong niềm hy vọng và canh tân lại đức tin của mình, để luôn nhớ rằng, Đức Kitô vẫn đến trong cuộc sống mỗi ngày của chúng ta, và mỗi lúc ấy, chúng ta phải luôn luôn sẵn sàng cho việc đón rước Ngài.
Grêgôriô Võ Trần Nhựt chuyển ngữ