THỨ HAI
Bài đọc: St 1,1-19; Mc 6,53-56
Sách Sáng Thế: Hành trình đức tin qua công trình tạo dựng
Trong tuần này và tuần kế tiếp, phụng vụ sẽ dẫn chúng ta bước vào những trang đầu tiên của Kinh Thánh, trích từ sách Khởi Nguyên (hay còn gọi là Sách Sáng Thế). Đây là cuốn sách khai mở toàn bộ Thánh Kinh, thuật lại những câu chuyện về thời khởi đầu của vũ trụ và lịch sử dân Chúa chọn. Tuy nhiên, sách Khởi Nguyên không phải là văn bản cổ nhất trong bộ Kinh Thánh. Quá trình biên soạn sách kéo dài qua nhiều thế hệ, từ thời ông Môsê đến thế kỷ thứ IV trước Chúa Giáng Sinh, với nhiều đợt bổ sung, chỉnh sửa và sắp xếp lại.
Mục đích chính của sách Khởi Nguyên không phải là trình bày một bản tường thuật khoa học về nguồn gốc trời đất, mà là một lời tuyên xưng đức tin: Vũ trụ này là công trình của Thiên Chúa. Thiên Chúa là Đấng tạo dựng bằng quyền năng và lời phán của Ngài. Câu chuyện về sự hình thành vũ trụ mà các nhà khoa học hiện nay thường giải thích qua thuyết Big Bang hay quá trình tiến hóa có thể khác với mô tả trong sách Thánh, nhưng điều cốt lõi là đức tin của chúng ta nhận ra rằng mọi sự đều bắt nguồn từ Thiên Chúa, Đấng là cội nguồn và ý nghĩa của tất cả.
Thiên Chúa – Đấng Tạo Dựng đầy quyền năng và quảng đại
Tác giả sách Khởi Nguyên không chỉ mô tả Thiên Chúa như một Đấng quyền năng sáng tạo, mà còn nhấn mạnh đến kế hoạch đầy ý nghĩa của Ngài:
- Thiên Chúa là Đấng cá vị, có suy nghĩ, có kế hoạch: Ngài không phải là một sức mạnh vô hình hay trừu tượng như các dân ngoại lầm tưởng. Ngài là một vị Chúa Tể đầy quyền năng, phán dạy và mọi sự xuất hiện theo ý định của Ngài.
- Sự phong phú và quảng đại của Thiên Chúa: Từ ngữ "và" được lặp đi lặp lại nhiều lần trong trình thuật tạo dựng cho thấy một sự liên tục và dồi dào. Công trình của Thiên Chúa giống như một dòng suối chảy không ngừng, trào tuôn sự sống và hiện hữu.
Trong mọi điều Ngài sáng tạo, con người chiếm vị trí đặc biệt. Thiên Chúa tạo dựng con người giống hình ảnh của Ngài, để con người cũng biết cho đi, trao ban và sống quảng đại. Con người không chỉ là tác phẩm của Thiên Chúa mà còn là đối tượng tình yêu cao cả nhất của Ngài. Toàn bộ vũ trụ này chỉ là "phụ" trước mắt Thiên Chúa, vì chính con người mới là "tất cả."
Chúa Giêsu: Hiện thân hoàn hảo của lòng quảng đại
Trong đoạn Tin Mừng hôm nay (Mc 6,53-56), chúng ta chứng kiến hình ảnh Chúa Giêsu – hiện thân hoàn hảo của Thiên Chúa, Đấng luôn trao ban mà không giữ lại điều gì. Ngài xuất hiện như một dòng suối dồi dào tuôn chảy đến với mọi người:
- Sức hút của Chúa Giêsu: Dân chúng tìm đến với Ngài từ mọi nơi. Họ đưa người bệnh đến, chen lấn để chỉ mong được chạm vào tua áo của Ngài, và ai chạm đến Ngài cũng được chữa lành.
- Lòng quảng đại của Chúa: Chúa Giêsu không giữ lại điều gì cho riêng mình. Ngài cho đi thời gian, sức lực, và cả quyền năng của mình để chữa lành và mang lại hy vọng cho mọi người. Ngài là vòng tay mở rộng, luôn sẵn sàng đón nhận những ai tìm đến. Chính lòng quảng đại ấy đã làm nên sức thu hút nơi Chúa Giêsu. Ngài không chỉ là một vị thầy giảng dạy, mà còn là hiện thân của một Thiên Chúa yêu thương, trao ban và hiến mình không ngừng nghỉ.
Mời gọi sống quảng đại như Chúa Giêsu
Chúa Giêsu không chỉ là Đấng cho đi, mà còn là mẫu gương mà mỗi người chúng ta được mời gọi noi theo. Đời sống Kitô hữu thực sự mang ý nghĩa khi chúng ta biết sống như Chúa Giêsu: sống vì người khác, trao ban tình yêu, thời gian và sức lực của mình cho tha nhân.
- Trở nên hình ảnh của Thiên Chúa: Mỗi khi chúng ta biết cho đi mà không tính toán, chúng ta càng trở nên giống hình ảnh Thiên Chúa, Đấng đã tạo dựng vũ trụ với lòng quảng đại vô biên.
- Hiến thân trong đời sống thường ngày: Qua Bí tích Thánh Thể, Chúa Giêsu tiếp tục trao ban chính mình Ngài cho chúng ta. Ngài mời gọi chúng ta sống một đời sống như lễ toàn thiêu, biết trao hiến chính mình để đem lại niềm vui và sự sống cho những người xung quanh.
Cầu nguyện
Lạy Chúa, xin cho con nhận ra rằng con được dựng nên theo hình ảnh của Ngài, để con biết sống quảng đại như Chúa Giêsu – Đấng đã trao ban tất cả vì yêu thương nhân loại. Xin cho đời con trở thành dòng suối tuôn trào, không ngừng trao ban tình yêu và niềm vui cho những người con gặp gỡ. Xin Chúa Giêsu Thánh Thể thiêu đốt tâm hồn con, để con cũng biết sống hiến thân trọn vẹn, như Ngài đã từng sống khi còn tại thế. Amen.
THỨ BA
Bài đọc: St 1,20-2,4a; Mc 7,1-15
Câu chuyện sáng thế: Một bài thơ đức tin
Chương đầu của sách Khởi Nguyên, theo các nhà nghiên cứu Thánh Kinh, được viết như một bài thơ giàu hình ảnh và ý nghĩa. Tác giả đã sử dụng những biểu tượng và cách diễn đạt mà con người thời đại ông có thể dễ dàng hiểu và ghi nhớ. Câu chuyện sáng thế, với cấu trúc như một bài vè, được ngâm nga trong cộng đoàn nhiều lần để giúp người bình dân thấm nhuần nội dung đức tin cốt lõi: Thiên Chúa là Đấng Tạo Hóa, Chúa của trật tự và hòa hợp.
Bố cục của bài thơ sáng thế được chia làm hai đợt sáng tạo:
Ba ngày đầu: Thiên Chúa thực hiện ba hành động phân tách quan trọng để thiết lập trật tự cho vũ trụ:
Phân tách ánh sáng khỏi tối tăm, tạo nên ngày và đêm.
Phân tách nước phía trên và phía dưới để hình thành bầu trời và biển cả.
Phân tách đất khô khỏi biển, tạo nên mặt đất và thảm thực vật.
Ba ngày sau: Thiên Chúa trang trí và hoàn thiện các nơi đã được phân tách:
Ngài dựng nên mặt trời, mặt trăng và các vì sao để soi sáng và định thời gian.
Ngài tạo nên chim trời, cá biển và mọi sinh vật dưới nước.
Cuối cùng, Ngài tạo nên con người và các loài vật trên đất khô.
Qua trình thuật này, tác giả muốn truyền đạt một thông điệp mạnh mẽ: Thiên Chúa không chỉ là Đấng quyền năng mà còn là Đấng của trật tự và ý định.
Con người: Kiệt tác trong công trình sáng tạo
Tác giả sách Khởi Nguyên dành sự chú ý đặc biệt để nói về con người – đỉnh cao trong công trình sáng tạo của Thiên Chúa. Con người được tạo dựng theo một cách đặc biệt hơn tất cả các tạo vật khác:
Suy tư trước khi tạo dựng: Trước khi tạo dựng con người, Thiên Chúa "bàn tính" như muốn nhấn mạnh sự quan trọng của con người trong kế hoạch của Ngài.
Giống Thiên Chúa: Con người được dựng nên theo hình ảnh và giống Thiên Chúa, mang trong mình trí hiểu biết và ý chí tự do.
Quyền cai quản: Con người được trao quyền làm chủ muôn loài, thể hiện trách nhiệm cao cả trong việc gìn giữ và phát triển công trình tạo dựng.
Tác giả cũng gợi ý rằng thuở ban đầu, con người và muôn loài sống hòa hợp được gọi là "thời đại hoàng kim," khi mọi vật đều ăn rau cỏ và trái cây. Đó là một cảnh thanh bình, êm ả, phản ánh sự hài hòa hoàn hảo giữa tạo vật và Đấng Tạo Hóa. Sau khi tạo dựng con người, Thiên Chúa "nghỉ ngơi" – một cách nói biểu tượng cho sự hoàn tất công trình sáng tạo và niềm mãn nguyện của Ngài.
Tuy nhiên, câu chuyện về con người không dừng lại ở sự hoàn hảo ban đầu. Con người, với sự tự do của mình, đã sa ngã và làm méo mó hình ảnh kiệt tác mà Thiên Chúa tạo dựng. Điều này khiến Thiên Chúa không thể mãi mãn nguyện, và Ngài tiếp tục công việc "uốn nắn" con người – một hành trình gian nan và kéo dài suốt lịch sử cứu độ.
Trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu chỉ trích nhóm biệt phái và luật sĩ – những người tự cho mình là lãnh đạo đạo đức của dân Chúa. Họ tuân giữ lề luật một cách hình thức và nông cạn, chỉ chú ý đến vẻ bề ngoài mà quên đi điều cốt lõi: trái tim chân thật và mối tương quan sống động với Thiên Chúa. Họ giả dối, rỗng tuếch và lươn lẹo để tránh né các giới răn Thiên Chúa.
Câu chuyện này cũng là một tấm gương phản chiếu chính chúng ta. Chúng ta, dù được Thiên Chúa yêu thương và ban nhiều ơn lành, vẫn thường sống bất xứng với hồng ân của Ngài. Trong con người chúng ta, nét xấu đôi khi lấn át nét đẹp; sự yếu đuối và tội lỗi khiến chúng ta xa rời hình ảnh Thiên Chúa mà mình mang lấy.
Chúa Giêsu: Đấng uốn nắn kiệt tác của Thiên Chúa
Dẫu con người còn nhiều khiếm khuyết, Thiên Chúa không bao giờ từ bỏ công trình của Ngài. Chúa Giêsu – Ngôi Lời Nhập Thể – chính là hình mẫu hoàn hảo của con người mà Thiên Chúa muốn chúng ta trở thành. Ngài đến để sửa chữa, uốn nắn và làm cho chúng ta trở nên xứng đáng hơn với tình yêu của Thiên Chúa. Qua cuộc đời, giáo huấn và cái chết hiến mình, Chúa Giêsu mở ra cho chúng ta con đường để từng ngày trở nên kiệt tác mà Thiên Chúa hằng mong ước.
Chúng ta được mời gọi chiêm ngắm Chúa Giêsu, học hỏi nơi Ngài sự chân thật, lòng quảng đại và tình yêu thương. Chính khi để Ngài uốn nắn và biến đổi, chúng ta mới từng bước khôi phục được vẻ đẹp nguyên thủy mà Thiên Chúa đã ban tặng.
Cầu nguyện
Lạy Chúa, con tạ ơn vì tình yêu lớn lao của Ngài dành cho con – một thụ tạo yếu đuối, đầy khiếm khuyết. Xin giúp con mỗi ngày biết mở lòng đón nhận sự uốn nắn của Chúa Giêsu, để con ngày càng nên giống hình ảnh Chúa hơn. Xin cho con biết sống chân thật và yêu thương, để con xứng đáng là kiệt tác trong công trình tạo dựng của Ngài. Amen.
THỨ TƯ
Bài đọc: St 2,4-17; Mc 7,14-23
Câu chuyện tạo dựng: Hơi thở của Thiên Chúa
Đoạn sách Khởi Nguyên hôm nay đưa ta vào một câu chuyện sáng thế khác, được viết theo một phong cách đầy tính biểu tượng và sâu sắc. Tác giả, bằng những hình ảnh linh động, đã truyền tải những chân lý lớn lao về con người và mối tương quan của họ với Thiên Chúa.
Tác giả mô tả rằng con người được dựng nên từ hai yếu tố:
* Yếu tố vật chất: Con người được nắn từ bụi đất – một hình ảnh khiêm tốn, nhấn mạnh đến sự gần gũi của con người với thế giới vật chất và thụ tạo.
* Yếu tố sự sống: Con người nhận được hơi thở của Thiên Chúa – điều làm nên phẩm giá cao cả và sự sống thiêng liêng, hướng con người về Đấng Tạo Hóa.
Chính yếu tố "hơi thở của Thiên Chúa" làm con người trở nên đặc biệt, vượt trội hơn mọi loài thụ tạo. Nó không chỉ là nguồn sống mà còn là dấu ấn thiêng liêng, khiến con người có khả năng nhận biết và khao khát Thiên Chúa.
Bên cạnh đó, Thiên Chúa không chỉ dựng nên con người mà còn yêu thương, săn sóc họ. Ngài đặt họ trong vườn Êđen – nơi tràn đầy sự an lành và phong phú – để họ sống trong hạnh phúc, làm chủ và hưởng dụng mọi điều tốt lành. Qua hình ảnh này, tác giả muốn nhấn mạnh đến tình yêu thương và sự quan tâm đặc biệt của Thiên Chúa dành cho con người.
Tác giả sách Khởi Nguyên: Một gương mẫu của sự chiêm niệm
Đọc đoạn văn này, ta không khỏi cảm phục tác giả vô danh đã viết nên những suy tư sâu sắc và thiêng liêng như thế. Ông hẳn là một con người đạo đức, sống gắn bó mật thiết với Thiên Chúa, luôn chiêm ngắm những công trình kỳ diệu của Ngài. Tâm hồn hướng về Thiên Chúa đã giúp ông suy tư và viết ra những ý tưởng nuôi dưỡng đức tin cho bao thế hệ người Do Thái, và cả chúng ta hôm nay.
Tác giả này là một mẫu gương sáng ngời cho những ai muốn đào sâu đức tin và sự hiểu biết về Thiên Chúa. Việc ông chuyên tâm ngắm nhìn công trình tạo dựng không chỉ giúp ông nhận ra sự vĩ đại của Thiên Chúa mà còn làm cho tâm hồn ông ngày càng thanh cao, thánh thiện.
Tâm hồn thánh thiện và tâm hồn giả dối
Nhìn lại bài Tin Mừng, chúng ta thấy một sự đối lập rõ rệt giữa tâm hồn của tác giả sách Khởi Nguyên và tâm hồn của những người biệt phái, luật sĩ thời Chúa Giêsu. Những người biệt phái chú trọng hình thức bên ngoài, như việc rửa tay, rửa chén trước khi ăn, vì họ tin rằng những điều này giúp họ trở nên tinh sạch. Nhưng trong lòng, họ lại chứa đầy những ý nghĩ xấu xa, ganh ghét, và đủ loại toan tính phạm tội.
Chúa Giêsu đã nghiêm khắc khiển trách họ, vì chính tâm hồn đầy giả dối của họ mới là nguồn gốc thực sự làm họ ra ô uế trước mặt Thiên Chúa. Chẳng những họ không giúp ích gì cho linh hồn mình, mà còn làm hại đến bao người khác qua lối sống vụ luật và giả hình.
Lời Chúa hôm nay cũng là một lời cảnh tỉnh cho chúng ta. Cõi lòng là nơi xuất phát mọi tư tưởng và hành động, nên tùy những điều ta chất chứa trong lòng mà ta sẽ hành động tốt hay xấu. Nếu trong lòng đầy ghen ghét, ích kỷ, ta sẽ hành động theo hướng tiêu cực. Ngược lại, nếu ta để tâm hồn mình tràn đầy tình yêu thương và sự chân thật, hành động của ta sẽ làm đẹp lòng Thiên Chúa và mang lại ích lợi cho tha nhân.
Biến đổi trái tim theo gương Chúa Giêsu
Chúa Giêsu chính là mẫu gương hoàn hảo của một trái tim trong sạch và yêu thương. Ngài luôn hành động từ một tình yêu chân thành, không chút giả tạo. Lời nói, việc làm và cả cuộc đời Ngài đều hướng đến việc làm vinh danh Thiên Chúa và cứu độ con người.
Chúng ta được mời gọi để xin Chúa Giêsu uốn nắn trái tim mình, làm cho nó trở nên giống trái tim Ngài – một trái tim chan chứa tình yêu, lòng quảng đại, và sự bao dung. Khi trái tim được biến đổi, những hành động của chúng ta cũng sẽ trở nên tốt đẹp hơn, góp phần làm cho cuộc sống của mình và những người xung quanh ngày càng ý nghĩa và phong phú.
Cầu nguyện
Lạy Chúa, con cảm tạ Ngài đã ban cho con sự sống, đã thổi vào con hơi thở thiêng liêng để con được trở nên giống hình ảnh Ngài. Xin Chúa soi sáng và uốn nắn trái tim con, để nó luôn tràn đầy tình yêu và chân thật. Xin giúp con loại bỏ mọi ý nghĩ xấu xa, mọi tâm tình ích kỷ, và thay vào đó là những tư tưởng cao đẹp theo gương Chúa Giêsu.
Xin cho con mỗi ngày sống như một con người mới, xứng đáng với tình yêu của Ngài và làm chứng cho Ngài giữa thế gian. Amen.
THỨ NĂM
Bài đọc: St 2,18-25; Mc 7,24-30
Thiên Chúa – Đấng yêu thương và quan tâm sâu sắc đến con người
Phụng vụ Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta chiêm ngắm tình thương lớn lao của Thiên Chúa dành cho con người. Qua những hình ảnh biểu tượng trong sách Khởi Nguyên, tác giả bày tỏ cách Thiên Chúa không ngừng chăm sóc và ưu ái thụ tạo cao quý nhất của Người.
Quyền chủ tế của con người
Một trong những biểu hiện cụ thể của tình yêu Thiên Chúa là việc Người chia sẻ quyền chủ tế của mình cho con người. Qua việc cho Ađam đặt tên các loài thú vật, Thiên Chúa trao cho ông quyền làm chủ muôn loài. Theo quan niệm Do Thái xưa, việc đặt tên là dấu hiệu của quyền cai trị. Ađam không được đặt tên cho các thực thể vượt ngoài tầm cai quản của mình như mặt trời, mặt trăng hay các ngôi sao. Nhưng trong thế giới muông thú, ông được Thiên Chúa cho quyền định danh, biểu thị rằng con người là trung tâm của công trình sáng tạo và được giao phó trách nhiệm làm chủ, quản lý.
Sự quan tâm đặc biệt dành cho đời sống hôn nhân
Tình yêu của Thiên Chúa còn bày tỏ rõ nét hơn qua việc Người tạo dựng người nữ để đồng hành với Ađam. Khi muôn thú đi qua trước mặt ông, Ađam không tìm thấy một ai có thể làm bạn đồng hành, vì không loài nào mang nhân tính giống ông. Sự cô đơn ấy thúc đẩy Thiên Chúa tạo nên người nữ từ chính xương thịt của ông. Đây là cách diễn tả tuyệt đẹp về sự bình đẳng và bổ túc giữa hai phái tính, nơi người nữ không chỉ đứng bên cạnh người nam mà còn hòa làm một với ông trong đời sống hôn nhân.
Thiên Chúa còn chúc lành cho hôn nhân, làm cho nó trở thành mối dây thiêng liêng, vững bền. Hình ảnh "hai người nên một xương một thịt" là biểu tượng sâu sắc về sự gắn bó trọn vẹn, không thể chia lìa. Thiên Chúa không chỉ dựng nên con người mà còn dõi theo từng chi tiết trong cuộc sống của họ, đảm bảo rằng họ không chỉ sống mà còn sống trọn vẹn và hạnh phúc.
Chúa Giêsu – Hiện thân của lòng ưu ái Thiên Chúa
Tình yêu ưu ái của Thiên Chúa dành cho con người không chỉ dừng lại ở thời Tổ Tông, mà còn tiếp tục xuyên suốt dòng lịch sử nhân loại. Điều này được thể hiện một cách trọn vẹn nơi Chúa Giêsu, Con Một của Thiên Chúa. Trong đoạn Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu dường như bày tỏ lòng ưu ái ấy một cách giới hạn khi chỉ đến với dân Do Thái. Ngài không trực tiếp bước vào đất dân ngoại mà chỉ đến vùng giáp ranh Tyrô và Siđôn. Khi người phụ nữ dân ngoại cầu xin, thoạt tiên Ngài tỏ vẻ từ chối, thậm chí dùng lời nói cứng cỏi: "Không nên lấy bánh của con cái mà ném cho chó."
Tuy nhiên, câu nói ấy không nhằm bác bỏ, mà ngược lại, mở ra một con đường đầy hy vọng. Từ "chó" trong bối cảnh Do Thái có thể mang nghĩa thấp kém, nhưng cũng gợi lên sự gần gũi, thân mật giữa chó nhà và trẻ nhỏ. Hình ảnh đó cho thấy rằng ranh giới giữa dân Do Thái và dân ngoại không phải là bức tường chia cách, mà giống như mối tương quan giữa những người sống chung dưới một mái nhà.
Lời đáp đầy đức tin và khiêm nhường của người phụ nữ đã làm Chúa Giêsu xúc động. Ngay lập tức, Ngài chữa lành con gái bà, minh chứng rằng lòng thương xót của Thiên Chúa không giới hạn ở bất kỳ dân tộc hay biên giới nào. Chính hành động này đã mở đường cho việc Giáo Hội sau này đón nhận mọi dân nước vào gia đình của Thiên Chúa, phá tan mọi rào cản kỳ thị và định kiến.
Tình yêu Thiên Chúa – Không giới hạn, không biên cương
Câu chuyện hôm nay chỉ là một trong vô số những minh chứng về tình yêu bao la của Thiên Chúa, một tình yêu vượt qua mọi giới hạn mà con người thường đặt ra. Từ buổi sáng tạo loài người đến suốt dòng lịch sử cứu độ, Thiên Chúa luôn tỏ ra là Đấng quảng đại và tận tâm. Người không chỉ dựng nên con người, mà còn luôn đồng hành, quan tâm và yêu thương họ, dù họ có yếu đuối hay bất xứng đến đâu.
Lời mời gọi yêu thương như Thiên Chúa
Qua Chúa Giêsu Thánh Thể – hiện thân của tình yêu ưu ái từ Thiên Chúa Cha, chúng ta được nhắc nhở rằng mình đã được yêu thương cách đặc biệt. Nhưng tình yêu ấy không chỉ dừng lại nơi chúng ta. Thiên Chúa mời gọi chúng ta trở thành những "trái tim biết yêu" giữa thế giới này, một thế giới đôi khi còn đầy rẫy chia rẽ, hẹp hòi và định kiến.
Hãy để tình yêu của Thiên Chúa biến đổi trái tim ta, để ta cũng biết yêu thương quảng đại như Người. Hãy sống tình yêu ấy qua những hành động cụ thể: mở rộng lòng với mọi người, phá bỏ những rào cản thành kiến, và sống để mang lại hạnh phúc cho tha nhân.
Cầu nguyện
Lạy Chúa, con cảm tạ Ngài vì tình yêu bao la mà Ngài đã dành cho con. Xin dạy con biết sống yêu thương như Ngài, biết mở rộng lòng với mọi người, và phá bỏ mọi định kiến hẹp hòi. Xin Chúa Giêsu Thánh Thể, Đấng đã đến để tỏ bày lòng ưu ái của Cha trên trời, giúp con trở nên một trái tim biết yêu trong thế giới này.
Lạy Chúa, xin dùng con như khí cụ tình yêu của Ngài, để cuộc sống con trở thành một bài ca tôn vinh tình thương vô biên của Ngài. Amen.
THỨ SÁU
Bài đọc: St 3,1-8; Mc 7,31-37
Từ "tốt đẹp" đến đổ vỡ: Hành trình sa ngã của con người
Khi Thiên Chúa hoàn tất công trình sáng tạo, Người đã vui mừng nhìn ngắm mọi sự và tuyên bố rằng tất cả đều "tốt đẹp" (St 1,31). Nhưng niềm vui ấy dường như đã bị gián đoạn khi con người sa ngã. Hành động không vâng phục của Ađam và Evà đã mở ra một trang sử buồn, khởi đầu cho lịch sử tội lỗi của nhân loại.
Câu chuyện trong sách Sáng Thế hôm nay, với nhiều hình ảnh biểu tượng, dường như được viết bởi một tác giả sống sau thời lưu đày, chịu ảnh hưởng từ truyền thống khôn ngoan. Tác giả mượn những yếu tố quen thuộc trong bối cảnh văn hóa thời đại – như cây khôn ngoan, cây hằng sống, hay hình ảnh con rắn quỷ quyệt – để diễn tả một chân lý thần học sâu sắc: tội lỗi không đến từ Thiên Chúa, mà từ chính sự yếu đuối và lòng tự kiêu của con người khi bị Satan cám dỗ.
Con rắn, biểu tượng của sự gian xảo, đã khéo léo lợi dụng sự non yếu của Evà – người không trực tiếp nhận lệnh truyền từ Thiên Chúa. Nó phỉnh gạt bà bằng lời hứa hão huyền, đánh trúng lòng tự ái và ham muốn vượt qua giới hạn con người để trở nên "như thần". Hệ quả là Ađam cũng bị cuốn theo và cả hai rơi vào tội bất tuân.
Dù chi tiết của câu chuyện mang tính biểu tượng, nhưng bài học thì rất rõ ràng: con người dễ dàng bị lừa dối, khi nghe theo những tiếng nói sai lạc từ bên ngoài và cả từ lòng kiêu ngạo bên trong. Hành động bất tuân này không đem lại tự do hay sự thăng tiến như họ mong đợi, mà chỉ để lại nỗi hổ thẹn và những đổ vỡ không thể tránh khỏi:
Sự hỗn loạn về giới tính: Phái tính, món quà Thiên Chúa ban để con người cộng tác với Người trong việc sáng tạo, giờ đây trở thành nguồn gốc của sự lúng túng và xấu hổ.
Mối quan hệ bị rạn nứt: Con người không còn cảm nghiệm được sự gần gũi và thân mật với Thiên Chúa như trước. Họ trốn tránh, ẩn núp, không dám đối diện với Đấng đã yêu thương và dựng nên họ.
Tội lỗi đã làm con người xa cách Thiên Chúa, và điều đó thật bi thảm. Nhưng Thiên Chúa không bao giờ tuyệt vọng. Ngay trong giây phút đổ vỡ ấy, Người vẫn đến tìm con người, vẫn gọi họ, như cách Người đã làm "như mọi ngày". Đây chính là khởi điểm của lịch sử cứu độ: từ tội lỗi, Thiên Chúa mở ra lịch sử yêu thương.
Tin Mừng cứu độ: Từ đổ vỡ đến chữa lành
Bài Tin Mừng hôm nay từ thánh Marcô mang đến cho chúng ta một câu trả lời rõ ràng: Thiên Chúa không chỉ cứu chuộc, mà còn chữa lành mọi hậu quả của tội lỗi. Chúa Giêsu, Đấng được Thiên Chúa Cha sai đến, đã đến để nối lại mối dây tình nghĩa bị đứt đoạn.
Trong phép lạ hôm nay, Ngài chữa lành một người vừa điếc vừa ngọng. Đây không chỉ là một phép lạ thể lý, mà còn là một dấu chỉ mang ý nghĩa thần học sâu sắc. Người bệnh này là hình ảnh của nhân loại: đôi tai khép kín không còn nghe được tiếng Chúa, và miệng lưỡi ngọng ngịu không thể thốt lên lời ca tụng hay làm chứng cho Thiên Chúa.
Cách thức Chúa Giêsu thực hiện phép lạ cũng gợi nhiều suy nghĩ. Thánh Marcô ghi lại chi tiết Ngài đưa bệnh nhân ra riêng, đặt ngón tay vào tai, xúc nước bọt và chạm vào lưỡi người ấy. Những hành động này, thoạt nhìn, có vẻ giống cách các pháp y thời xưa thực hiện. Nhưng mục đích của thánh Marcô không phải để so sánh, mà là để tôn vinh quyền năng độc nhất của Chúa Giêsu – Đấng không chỉ chữa lành thân xác, mà còn khôi phục tâm hồn và đưa con người trở về với Thiên Chúa.
Dân chúng đã không ngớt lời ca ngợi Ngài: "Mọi sự Ngài làm đều hoàn hảo!" Lời này như một tiếng vọng từ Sáng Thế Ký, khi Thiên Chúa nhìn công trình sáng tạo và thấy rằng tất cả đều "rất tốt đẹp". Nhờ công cuộc cứu chuộc của Chúa Giêsu, Thiên Chúa lại có thể tuyên bố điều đó một lần nữa – không chỉ về thế giới vật chất, mà còn về chính con người, khi họ được chữa lành và tái sinh trong ân sủng.
Hành trình biến đổi từ tội lỗi đến thánh thiện
Chúng ta, mỗi người, đều mang trong mình dấu vết của tội lỗi nguyên tổ. Hậu quả của sự bất tuân đó vẫn còn tồn tại trong cuộc sống hiện tại, khiến chúng ta thường xuyên giằng co giữa thiện và ác, giữa ơn Chúa và sự cám dỗ của thế gian. Nhưng đồng thời, chúng ta cũng được thừa hưởng ân sủng cứu độ mà Chúa Giêsu mang lại. Đời sống của người Kitô hữu vì thế là một cuộc hành trình liên lỉ để trở nên thánh thiện, để biến đổi và tái lập mối quan hệ mật thiết với Thiên Chúa.
Phép lạ chữa lành người điếc và ngọng là lời mời gọi mỗi người chúng ta:
Mở tai để lắng nghe: Hãy nhạy bén với lời Chúa và ý muốn của Ngài trong cuộc sống, đừng để mình bị điếc trước tiếng gọi của sự thật.
Mở miệng để làm chứng: Hãy dùng lời nói và hành động để ca tụng Thiên Chúa và loan báo Tin Mừng cứu độ cho những người xung quanh.
Hành trình từ tội lỗi đến thánh thiện không dễ dàng, nhưng với sự trợ giúp của Chúa Giêsu, chúng ta có thể chiến thắng. Chúa Giêsu không chỉ là mẫu gương, mà còn là sức mạnh nâng đỡ chúng ta từng bước trên đường đời, để ta ngày càng trở nên niềm vui và tự hào của Thiên Chúa – Đấng đã tạo dựng và cứu chuộc chúng ta.
Cầu nguyện
Lạy Chúa, con cảm tạ Ngài đã dựng nên con, đã cứu chuộc con, và không ngừng kêu gọi con trở về với Ngài. Xin Chúa mở tai con để con biết lắng nghe lời Ngài, và mở miệng con để con biết làm chứng cho Ngài giữa thế giới đầy thử thách này.
Xin cho con luôn ý thức rằng, dù con yếu đuối và tội lỗi, Chúa vẫn yêu thương và không ngừng mời gọi con hoán cải. Xin giúp con mỗi ngày sống trong ân sủng của Ngài, để con trở thành khí cụ tình yêu và là dấu chỉ cho sự hiện diện của Ngài nơi trần thế. Amen.
THỨ BẢY
Bài đọc: St 3, 9-24; Mc 8,1-10
Tội lỗi và lòng thương xót của Thiên Chúa
Sau khi phạm tội, cuộc sống của con người đã bước vào một giai đoạn bi thương và đầy khổ đau. Theo sách Sáng Thế, tiếng bước chân của Thiên Chúa – trước kia từng là niềm vui mừng – giờ đây trở thành nỗi sợ hãi cho Ađam và Evà. Thay vì tình yêu và sự hòa hợp, họ bắt đầu đổ lỗi, trách móc lẫn nhau. Hậu quả của tội lỗi không chỉ là sự rạn nứt trong các mối quan hệ, mà còn là sự xuất hiện của khổ cực, đau đớn và cuối cùng là cái chết:
Người đàn ông phải làm lụng vất vả, đối diện với đất đai cằn cỗi để mưu sinh.
Người đàn bà chịu nỗi đau sinh nở và sống trong sự phục quyền chồng.
Và cả hai đều phải chấp nhận thân phận bụi tro: "Ngươi là bụi đất và sẽ trở về bụi đất."
Dẫu vậy, ngay giữa tình cảnh tăm tối này, Thiên Chúa vẫn không bỏ mặc con người. Người vẫn đến, vẫn gọi tên Ađam như trước kia, và qua đó bày tỏ rằng tình yêu thương của Người không bị tội lỗi cắt đứt.
Trong sự xét xử của Thiên Chúa, có một ánh sáng hy vọng lóe lên. Dù con người phải gánh chịu hậu quả của tội lỗi, Thiên Chúa đã đặt "mối thù" giữa dòng dõi con người và quyền lực của Satan. Đặc biệt, Người hứa rằng dòng giống người nữ sẽ đạp nát đầu con rắn – một lời tiên tri về chiến thắng cuối cùng của Thiên Chúa trước sự ác. Câu nói này, được gọi là "Tin Mừng thứ nhất", là hạt giống đầu tiên của hy vọng cứu độ, mở ra một chân trời mới cho nhân loại.
Không chỉ vậy, Thiên Chúa còn săn sóc con người cách cụ thể. Người đã may áo cho họ mặc, giúp họ đối diện với hoàn cảnh mới bên ngoài vườn Địa Đàng. Hành động này không chỉ là sự bảo vệ thể lý mà còn là dấu hiệu của sự che chở và tình yêu tiếp tục dành cho họ. Thậm chí, cái tên Evà – "mẹ của chúng sinh" – cũng gợi lên niềm hy vọng: dù tội lỗi đã vào thế gian, nhưng sự sống vẫn tiếp tục. Tội lỗi không thể chặn đứng tình thương của Thiên Chúa.
Lời hứa cứu độ được hoàn tất trong Đức Giêsu Kitô
Những lời hứa đầy biểu tượng trong sách Sáng Thế đã trở thành hiện thực qua lịch sử của dân Israel và đạt đến đỉnh điểm nơi Đức Giêsu Kitô. Trong đoạn Tin Mừng hôm nay, chúng ta thấy Đức Giêsu bày tỏ lòng thương xót sâu sắc đối với con người. Thấy đoàn dân theo Ngài đói lả, Ngài đã làm phép lạ hóa bánh và cá ra nhiều để nuôi họ.
Hành động này không chỉ nói lên quyền năng của Ngài, mà còn là biểu tượng sống động về tình yêu vô biên của Thiên Chúa dành cho nhân loại. Trong cử chỉ đầy tế nhị, Chúa Giêsu còn cho các môn đệ cộng tác vào việc phân phát thức ăn, giúp họ cảm nghiệm được quyền năng và tình thương của Thiên Chúa một cách sâu sắc hơn.
Phép lạ này còn mang ý nghĩa tiên trưng:
Với các Kitô hữu, khi đọc đoạn Tin Mừng này, họ không chỉ hồi tưởng về một phép lạ nuôi sống thể xác, mà còn nghĩ ngay đến bí tích Thánh Thể. Chính nơi Thánh Thể, Chúa Giêsu đã tự hiến mình cách trọn vẹn, thực hiện lời hứa từ thuở ban đầu rằng dòng giống người nữ sẽ đạp nát đầu con rắn, chiến thắng sự tội và sự chết.
Đức Maria – người nữ mà sách Sáng Thế ám chỉ – và Đức Giêsu – dòng giống của bà – đã hoàn tất chiến thắng này. Qua thập giá và sự phục sinh, Ngài đã giải thoát chúng ta khỏi quyền lực của Satan, mở ra con đường trở về với Thiên Chúa.
Sống trong niềm hy vọng và sự biến đổi
Chúng ta, những người đang sống trong ân sủng của Chúa, được mời gọi đến dự thánh lễ mỗi ngày với hai tâm tình:
Ý thức tội lỗi: Chúng ta nhận ra mình vẫn còn bị quyền lực của ma quỷ, sự yếu đuối và cám dỗ chi phối.
Niềm xác tín vào ân sủng: Nhờ Đức Giêsu Kitô, chúng ta có sức mạnh để chiến thắng tội lỗi và sống đời thánh thiện.
Thánh lễ không chỉ là nơi ta tìm thấy nguồn lương thực thiêng liêng, mà còn là nơi để ta tái khẳng định niềm hy vọng vào chiến thắng cuối cùng của tình thương Thiên Chúa.
Hằng ngày, hãy xin Đức Maria và Chúa Giêsu Thánh Thể gìn giữ chúng ta trong tình yêu ân cần của các Ngài. Xin các Ngài giúp chúng ta không ngừng thăng tiến trên con đường thánh thiện, để sự thánh thiện ấy lan tỏa trong tâm hồn, trong suy nghĩ, và trong mọi hành động của chúng ta.
Lời nguyện
Lạy Chúa Giêsu, con cảm tạ Ngài vì tình yêu vô biên đã thể hiện qua thập giá và bí tích Thánh Thể. Xin cho con luôn nhớ rằng, dù con yếu đuối và tội lỗi, Ngài vẫn yêu thương và tìm cách kéo con trở về.
Xin Đức Mẹ Maria – người nữ chiến thắng Satan – dẫn dắt con đến gần Chúa hơn mỗi ngày. Và xin Thánh Thể Chúa là nguồn sức mạnh, là ánh sáng soi dẫn con trên hành trình vượt qua sự cám dỗ và sống đời thánh thiện.
Xin cho tình yêu của Ngài biến đổi con, để con cũng biết lan tỏa tình yêu ấy đến những người xung quanh, hầu trở nên dấu chỉ sống động của lòng thương xót Chúa trong thế giới hôm nay. Amen.