Theo Niên giám Thống kê năm 2023 của Giáo hội (Annuarium Statisticum Ecclesiae 2023), số người Công giáo tại châu Á đã tăng 0,6%. Báo cáo này do Văn phòng Thống kê của Tòa Thánh công bố ngày hôm qua 23/03/2025, cung cấp số liệu về hoạt động mục vụ của Giáo hội Công giáo trên toàn thế giới trong giai đoạn 2022-2023.
Người Công giáo toàn cầu tăng trưởng
Trên toàn thế giới, số tín hữu Công giáo tiếp tục tăng cùng với mức tăng dân số, đạt 1,406 tỷ người, tăng 1,15% so với năm trước đó. Đông Nam Á vẫn là khu vực có cộng đồng Công giáo lớn nhất tại châu Á, trong đó Philippines dẫn đầu với 93 triệu tín hữu, chiếm 76,7% dân số quốc gia. Đứng thứ hai là Ấn Độ với 23 triệu tín hữu.
Số giám mục gia tăng, nhưng tỉ lệ không thay đổi đáng kể
Số giám mục trên toàn thế giới cũng có sự gia tăng nhẹ, với bảy giáo phận mới được thiết lập trong hai năm qua, chủ yếu ở châu Á và châu Phi. Tuy nhiên, tỉ lệ giám mục trên mỗi tín hữu Công giáo không thay đổi đáng kể, trung bình một giám mục phục vụ khoảng 259.000 tín hữu, với mức cao hơn một chút tại châu Phi và châu Mỹ.
Linh mục: Châu Á và châu Phi duy trì tăng trưởng
Tổng số linh mục trên toàn thế giới đã giảm nhẹ 0,02%, còn 406.996 linh mục vào năm 2023, ít hơn 734 linh mục so với năm 2022. Tuy nhiên, tại châu Á (+1,6%) và châu Phi (+2,7%), số linh mục tiếp tục tăng, nhờ vào cả linh mục triều lẫn linh mục dòng. Hiện nay, châu Á chiếm 18,2% tổng số linh mục trên thế giới, đứng thứ hai sau châu Âu (38,1%).
Mặc dù số linh mục tại châu Á vẫn đang gia tăng, nhưng xu hướng suy giảm chung từ năm 2012 vẫn tiếp tục, thể hiện qua sự sụt giảm số chủng sinh. Số ứng sinh linh mục trên toàn cầu đã giảm từ 108.481 vào năm 2022 xuống còn 106.495 vào năm 2023 (-1,8%). Châu Âu ghi nhận mức giảm lớn nhất (-4,9%), tiếp theo là châu Á (-4,2%).
Nhân tố ảnh hưởng đến ơn gọi linh mục tại châu Á
Sự suy giảm số chủng sinh tại châu Á một phần do tình trạng "mùa đông dân số" – tức tỉ lệ sinh giảm và dân số già hóa, vốn đã ảnh hưởng đến nhiều quốc gia châu Á trong thời gian dài và ngày càng nghiêm trọng hơn. Hai năm trước, Niên giám Giáo hội đã ghi nhận mức giảm 2,6% số lượng chủng sinh tại châu Á; năm ngoái con số này tăng lên 3,5%. Nếu xu hướng này tiếp tục, có thể dự báo rằng số linh mục châu Á sẽ suy giảm trong tương lai, do không có sự bổ sung thế hệ mới.
Dẫu vậy, hiện nay 61% số chủng sinh trên toàn thế giới vẫn đang được đào tạo tại châu Á và châu Phi, cho thấy vai trò quan trọng của hai châu lục này trong tương lai của Giáo hội.
Phó tế vĩnh viễn: Châu Á có tỉ lệ thấp nhất
Số lượng phó tế vĩnh viễn trên toàn cầu đã tăng 2,6%, từ 50.150 vào năm 2022 lên 51.433 vào năm 2023, chủ yếu tại châu Mỹ và châu Đại Dương. Trong khi đó, tại châu Á và châu Phi, số phó tế vĩnh viễn giảm nhẹ.
Châu Á có tỉ lệ phó tế vĩnh viễn trên số linh mục thấp nhất thế giới, chỉ 0,5% (so với 13% toàn cầu và 29% tại châu Mỹ). Điều này có thể hiểu được vì chức phó tế vĩnh viễn vẫn chưa phổ biến rộng rãi tại châu lục này. Trái lại, tại các khu vực đang đối mặt với sự thiếu hụt linh mục nghiêm trọng, như châu Âu (-1,6%), châu Đại Dương (-1,0%) và châu Mỹ (-0,7%), số phó tế vĩnh viễn lại có xu hướng gia tăng.
Số tu sĩ nam nữ suy giảm
Số tu sĩ nam không phải linh mục và nữ tu khấn trọn tiếp tục suy giảm trên phạm vi toàn cầu. Trong giai đoạn 2022-2023, số nữ tu trên thế giới giảm từ 599.228 xuống còn 589.423, tức giảm 1,6%.
Tại châu Á, số lượng nữ tu chiếm khoảng 30% tổng số nữ tu toàn cầu, chỉ đứng sau châu Âu (32%). Mặc dù toàn châu Á ghi nhận xu hướng suy giảm, khu vực Đông Nam Á lại có sự gia tăng nhẹ (+0,1%).
Nguyên nhân chính dẫn đến sự suy giảm này là tỉ lệ tử vong cao hơn, đặc biệt trong số các nữ tu cao tuổi. Ở châu Âu và Bắc Mỹ, số lượng nữ tu giảm đáng kể, trong khi tại châu Á và châu Phi, con số này vẫn duy trì hoặc có xu hướng tăng nhẹ.
Kết luận
Tình hình chung cho thấy số lượng tín hữu Công giáo tại châu Á vẫn đang trên đà tăng trưởng, nhưng ơn gọi linh mục và đời sống thánh hiến lại suy giảm đáng kể, đặc biệt là số lượng chủng sinh. Đây là một thách thức lớn đối với Giáo hội Công giáo tại châu Á nói riêng và trên toàn thế giới nói chung. Nếu xu hướng này tiếp tục, Giáo hội sẽ cần có những biện pháp chiến lược để nuôi dưỡng và thúc đẩy ơn gọi linh mục cũng như đời sống thánh hiến trong tương lai.
G. Võ Tá Hoàng
Theo zenit.org